Moduł 2. Artykuł, OPERON pomoce, ja czytam
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->MODUŁ 2.Moderator dyskusji. Mówić,by słuchali. Słuchać, by mówiliJarosław KordzińskiKurs: Animator edukacjiJa nie błądzę – Ja czytam!Moderator dyskusji. Mówić, by słuchali. Słuchać, by mówili2WstępRozpoczynamy część kursu dotyczącą moderowaniaDyskusyjnych Klubów Edukacyjnych. Moderatorto osoba, która odpowiada za kształt spotkaniai towarzyszącej mu dyskusji. Moderowaniepolega na inicjowaniu, wspomaganiu/pozyskiwaniu, proponowaniu kolejnych rozwiązań,porządkowaniu, potwierdzaniu sensu uczestnictwaw dyskusji bądź procesie. W związku z powyższymmoderator powinien posiadać:•••podstawowe kompetencje komunikacyjne,umiejętność aktywizowania i zarządzaniaprocesami dziejącymi się w grupie,naturalną albo wyuczoną umiejętnośćempatycznego słuchania, połączonąz umiejętnością skutecznego prowadzenia(aż się prosi użyć słowa „moderowania”)rozmowy, spotkania.„Kiedy zmienimy sposóbkomunikowania się,zmienimy społeczeństwo”.C. Shirky„Komunikacja pracuje dlatych, którzy nad nią pracują”.J. PowellTym się będziemy zajmować w ramach kolejnychtrzech modułów tego szkolenia. Zaczniemy odpodstaw efektywnej komunikacji.Zadanie do wykonaniaZadanie 1.Przed zapoznaniem się z dalszą częścią artykułu odpowiedz na następujące pytania:•••Co, Twoim zdaniem, składa się na pojęcie efektywnej komunikacji?Jakie czynniki, Twoim zdaniem, warunkują efektywne komunikowanie się?Jaki związek ma efektywna komunikacja z prowadzeniem Dyskusyjnych KlubówEdukacyjnych, w których uczestniczyć będą Twoi uczniowie?Zachęcam do umieszczenia swoich refleksji na forum kursu Animator Edukacji w wątkuModuł 2. Zadanie 1. Efektywna komunikacja – wstępne rozważania.To dobra okazja, żeby nietylko samemu się uczyć, ale również dzielić swoim doświadczeniem z innymi.Moderator dyskusji. Mówić, by słuchali. Słuchać, by mówili3którego podwładny prosi o załatwienie jakiejśjego sprawy. Szef wywód pracownika kwitujejednym zdaniem: „Dobrze, muszę się nadtym zastanowić”, a jednocześnie myśli: „Mamnadzieję, że to mu wystarczy i sobie pójdzie”.Pracownik z kolei odchodzi, myśląc: „Jak dobrze,że tu przyszedłem. Szef wreszcie obiecał, żezajmie się moją sprawą”. Po jakimś czasie okażesię, jak bardzo obaj się mylili…Istnieje wiele stereotypów odnoszących się domożliwości komunikowania się ludzi między sobą.Według jednego z nich komunikowanie się jestłatwe. Wszak wielu z nas doświadcza na co dzień tejswobody w przekazywaniu informacji – mówimy,inni nas słuchają, czyli komunikujemy się. Otóż tonie jest wcale takie proste.Problem pierwszy – wcale nie musimy byćwysłuchani.Ktoś, do kogo mówimy, nawet jeśliprzejawia zewnętrzne pozory odbioru naszegoprzekazu, wcale nie musi być tym procesemzainteresowany. Może myśleć o czymś innym, alemoże też uczestniczyć w często występującej w trakcierozmów grze, którą moglibyśmy nazwać: „Mów,mów – ja poczekam na swoją kolej i wtedy sam będęmówił”. W żadnym z tych przypadków nie mamy doczynienia z efektywną komunikacją. Pierwszy przykładto po prostu monolog skierowany do pustej widowni,drugi stanowi układ dwóch rozłącznych monologów,w których co prawda uczestniczą dwie osoby, ale każdamówi tylko do siebie.Kolejny problem, jaki może towarzyszyć procesowikomunikowania się, dotyczy sytuacji, kiedykomunikat został wysłuchany, ale nie zostałzrozumiany.•Pierwszy próg zrozumienia wyznacza kod,czyli język. Bywa, że używamy słownictwa,które nie jest zrozumiałe przez drugą stronę.Kiedyś takimi słowami-anonimami byłybardzo popularne w oświacie pojęcia „misja”i „wizja”. Wielu dyrektorów używało tych słóww rozmaitych konfiguracjach, poświęcano imnawet całe rady pedagogiczne, wypracowywanostosowne dokumenty, zapominającjednocześnie o ustaleniu na wstępie, co podtymi przytoczonymi pojęciami rozumiemy.•Drugi próg, z jakim możemy się spotkać natym poziomie, dotyczy woli zrozumienia albosilnej determinacji w odczytaniu określonegoznaczenia wysłuchanego przekazu. Typowąsytuacją, która ten problem ilustruje, jestspotkanie podwładnego i szefa, w czasie••Trzeci próg dotyczy akceptacji wymienianychstwierdzeń. Kiedy mówimy uczniom, co mają,a czego nie mają robić, w wielu przypadkachmożemy być pewni, że doskonale rozumieją,o czym jest mowa. Potrafią samodzielniewytłumaczyć sens przekazywanych przez nassłów, prawidłowo je zinterpretować, podaćadekwatne przykłady. Problem polega natym, że nie zawsze akceptują to, co tak dobrzerozumieją. Przykład? Kiedy wyjeżdżamy nawycieczkę, informujemy uczniów o zagrożeniachoraz o zasadach bezpieczeństwa. Uczniowiez reguły rozumieją, co do nich mówimy, ale jakzachowują się podczas wyjazdów?•Czwarty próg dotyczy stosowania tego, cozostało zaakceptowane. Bywa, że rozumiemyi akceptujemy określone zasady, ale nie zawsze(albo nie wszyscy) je stosujemy. Przykładem możebyć pełnienie dyżurów przez nauczycieli. Jedni sąbardzo aktywni, pilnie śledzą ruchy uczniów nakorytarzach, reagują na sytuacje, które odczytująjako zagrożenie albo niestosowność. Bywająi tacy, którym nic nie przeszkadza. Byle tylko jaknajszybciej skończyła się przerwa…I wreszcie szósty próg. Zdarza się, że odbiorcarozumie, akceptuje i na ogół stosuje ustalanezasady, ale nie są one odpowiednio utrwalone.Może to dotyczyć sytuacji nie do końcatypowych. Na przykład zachowań uczniówpodczas wyjść poza szkołę bądź goszczeniainnych osób na terenie placówki. To możedotyczyć również zachowań nauczycieliw rozmaitych sytuacjach kryzysowych.Komunikowanie się wcale nie jest łatwe.Moderator dyskusji. Mówić, by słuchali. Słuchać, by mówili4Zadanie do wykonaniaZadanie 2.Jakimi zasadami kierujesz się podczas codziennych sytuacji komunikacyjnych?W większości przypadków komunikujemy się z innymi na zasadzie intuicji. Większa świadomośćpodstaw komunikowania się oraz możliwych do osiągnięcia efektów komunikacji może bardzopodnieść naszą efektywność w tym zakresie. A już w szczególności jest ona potrzebna osobomdecydującym się moderować procesem komunikowania się w grupie. Wiele istotnych informacjina ten temat znajdziesz w dostępnych w internecie materiałach:Komunikacja interpersonalnaopracowanych przez dr Bożenę Czerską1. Przeczytaj tekst od strony 4 do 6 i wykonaj zaproponowanećwiczenie. Podziel się swoimi przemyśleniami na forum kursu Animator Edukacji w wątkuModuł 2.Zadanie 2. Zasady, jakimi się kieruję podczas codziennych sytuacji komunikacyjnych.Kolejny stereotyp dotyczący komunikacji głosi, żewiadomość logiczna i jasna musi być zrozumiała.Najlepszym przykładem na to, jak bardzojesteśmy przywiązani do tego poglądu, jest naszsposób porozumiewania się z obcokrajowcamiw przypadku, kiedy żadna ze stron nie posługujesię tym samym językiem. Zwykle mówimygłośniej, bardziej dobitnie, starając się używaćjak najprostszych i najbardziej jednoznacznychsformułowań. Bywa, że dokładnie na takiej samejzasadzie odbywają się rozmowy nauczycieliz uczniami. Uczący, osoby lepiej wykształconei swobodnie posługujące się językiem określonychdziedzin naukowych, nie zawsze rozumieją, żedla ich uczniów stosowane przez nauczycielispecjalistyczne słownictwo może być po prostuniezrozumiałe. I żadne wolniejsze, głośniejsze,bardziej dobitne wymawianie tych samych pojęćniczego w tej sprawie nie zmieni. Póki uczeń niezrozumie pojęć, nie będzie potrafił ich właściwiestosować. Nawet, jeśli wykuje je na pamięć i będziepotrafił odtworzyć zgodnie z określoną definicją, toi tak nie będzie wiedział, jak dane słowo, pojęcie czyukryte za nimi znaczenia zastosować.Inny powszechny i jednocześnie błędny poglądna temat komunikowania się mówi o tym, żezawsze można ufać odbiorcy, jeśli okazuje onzrozumienie odebranej informacji. Błąd tegostwierdzenia najlepiej potwierdzają nasi uczniowie.Wielu z nas zapewne przeżyło taką sytuację,kiedy mówiliśmy do naszych uczniów i z dużąsatysfakcją odnotowywaliśmy, że na pewno nassłuchają. Patrzyli w naszą stronę, nie przeszkadzali,jedni nawet kiwali potakująco głowami, innirobili notatki. Czy zrozumieli przekaz? Łatwo tosprawdzić – wystarczy spytać dowolnego ucznia,o czym mówiliśmy i co on na ten temat sądzi.sobyip2.ore.edu.pl%2Fpl%2Fpublications%2Fdownload%2F2088&ei=c6NUVKPfOqLP7QaluoDACw&usg=AFQjCNECgf8U41YS7dyNdpRxzHDYqYz-mg&bvm=bv.78677474,d.ZGU.1Moderator dyskusji. Mówić, by słuchali. Słuchać, by mówili5Zadanie do wykonaniaZadanie 3.Jakie zasady komunikowania się uważasz za najważniejsze? Porównaj je z zestawemzaproponowanym przez dr Czerską na s. 7 przygotowanych przez nią materiałów. Wybierz dwiezasady, które uważasz za priorytetowe. Podziel się swoimi przemyśleniami na forum kursuAnimator Edukacji w wątkuModuł 2. Zadanie 3. Najważniejsze zasady komunikowania się.Podstawy efektywnej komunikacjiEfektywna komunikacja ma bardzo duże znaczeniewe wszystkich dziedzinach naszego życia. Oddzieciństwa przygotowywani jesteśmy do pełnieniarozmaitych ról, a w dobrym ich odgrywaniuniezbędne jest właśnie komunikowanie się z innymi.Komunikacja dotyka po prostu wszystkich sferżycia, w jakich funkcjonujemy. Istnieją zawodyw sposób szczególny wykorzystujące zdolność dosprawnej komunikacji, a jednocześnie wymuszającestan nieustającej gotowości porozumiewania się.Niewątpliwie do takich profesji zaliczyć należyzawód nauczyciela. Sukces pedagoga zależyw dużej mierze od jego umiejętności sprawnegokontaktowania się z innymi – przede wszystkimz uczniami i rodzicami, ale również z innyminauczycielami, w tym z dyrekcją placówki.Czym więc jest poprawna komunikacja między ludźmi?Komunikowanie się/porozumiewanie jest takim działaniem/procesem, podczas którego ludzie/partnerzy dzielą się znaczeniami/informacjami za pomocą symbolicznych znaków/ koduzrozumiałych dla obu stron.W procesie tym obie strony są tak samo ważne i obie obowiązuje zasada wzajemnej uważności.Każda z osób komunikujących się występuje w dwóch przenikających się rolach – nadawcy i odbiorcy.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]