Moduł 1. Propozycja zajęć o dyskusji w kl. I-III SP, OPERON pomoce, ja czytam
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->MODUŁ 1.Organizator DyskusyjnegoKlubu EdukacyjnegoMałgorzata RożyńskaKurs: Animator edukacjiPropozycja zajęć o zasadach prowadzenia dyskusji dlauczniów klas I–III szkoły podstawowejOrganizator Dyskusyjnego Klubu Edukacyjnego |Zasady prowadzenia dyskusji (klasy I-III)2Uczymy się rozmawiać razem z Bratkiem – pomysłzajęć o zasadach prowadzenia dyskusji w klasachI–III z wykorzystaniem bajkiO tym, jak Brateknauczył dzieci kulturalnie rozmawiać o ważnychdziecięcych sprawachJuż w klasach młodszych nauczyciele pracująnad tym, by dzieci nabywały kompetencjekomunikowania się ze sobą w sposób społecznieakceptowany. Uczniowie będą potrafili wykazać sięumiejętnością prowadzenia kulturalnej rozmowyczy dyskusji, jeśli będą do tego przygotowanii wykonają na zajęciach ćwiczenia praktyczne.Do opanowania przez uczniów klas I–III sztukikulturalnej rozmowy (dyskusji) przygotowanezostały materiały dydaktyczne – zalecamy jewykorzystać na zajęciach lekcyjnych z całą klasą:•bajka BratkaO tym, jak Bratek nauczył dziecikulturalnie rozmawiać o ważnych dziecięcychsprawach,M. Rożyńska (plik:Moduł 1. BajkaBratka),pokaz slajdówPoznajemy z Bratkiem zasadykulturalnej rozmowyoparty na ilustracjach dobajki (plik:Moduł 1. Prezentacja slajdów dlakl. I-III SP),kolorowanka do bajki Bratka (plik:Moduł 1.Kolorowanka Bratka),plakaty z zasadami kulturalnej rozmowy(plik:Moduł 1. Plakat z zasadami kulturalnejrozmowy).Nauczyciel zachęca uczniów do udziałuw zabawie pantomimicznej, dzięki której dzieciuczą się lepiej odczytywać gesty, mimikę, mowęciała. Zabawa polega na tym, że jedno dzieckopokazuje gestem i mimiką czynność, którą lubiwykonywać. Pozostałe dzieci odgadują, o jakączynność chodzi, a potem następuje zmiana.4. Pokaz slajdów pod tytułemPoznajemyz Bratkiem zasady kulturalnej rozmowy.Nauczyciel prezentuje uczniom pokaz slajdów.Obrazy ze slajdów odnoszą się do tematykibajki. Zaprezentowano na nich zasady dyskusji.Uczniowie porozmawiają na ich temat orazsamodzielnie spróbują wyciągnąć wnioskidotyczące zasad kulturalnej rozmowy. Zatemomawianie treści poszczególnych obrazówwiąże się z ustaleniem zasad dyskutowania (opisponiżej). Zasady te jako propozycje będą spisanena slajdach.5. Ustalenie i przyjęcie zasad dyskutowania, którebędą obowiązywać na spotkaniach DKE dladanej grupy (klasy).Nauczyciel może skorzystać z następującychrozwiązań:a) wraz z uczniami spisuje zasady kulturalnejrozmowy (dyskusji),b) wraz z uczniami analizuje i omawia wszystkiezasady kulturalnej rozmowy (dyskusji) zapisanena plakacie opracowanym do pokazu slajdów.Uczniowie powinni podpisać się podzasadami – na znak, że je akceptują i uznają zaobowiązujące podczas spotkań w klubie. Grupawspólnie ustala miejsce zawieszenia plakatuz zasadami (w widocznym miejscu, by móc siędo nich odwołać w odpowiednim momencie).6. Odgrywanie scenek w parach lub małychgrupach – ćwiczenia kulturalnej rozmowy(wdrażanie zasad dyskusji w praktyce).7.Kolorowanie ilustracji do bajki Bratka.•••Propozycja przebiegu zajęć o zasadachprowadzenia dyskusji:1.Wysłuchanie treści bajki (czyta nauczyciel).2. Rozmowa na temat treści bajki, poruszonejw niej problematyki.Uczniowie odpowiadają na pytania do bajki,zadane przez nauczyciela (przykładowe pytaniaznajdują się pod tekstem bajki).3.Zabawa pantomimiczna „Zgadnij, co lubię robić”.Organizator Dyskusyjnego Klubu Edukacyjnego |Zasady prowadzenia dyskusji (klasy I-III)3Pokaz slajdów pod tytułemPoznajemy z Bratkiem zasady kulturalnej rozmowy.Poznajemy z Bratkiem zasady kulturalnej rozmowyIlustracja 1.Slajd 1.Ilustracja 1.Opis ilustracji 1.Uczniowie (Żanetka – w żółtej sukience, Ola – w okularach, Dominik – w zielonej bluzce, Jaś – w niebieskiejbluzce, stoi przy drzwiach, Olek – w okularach, Róża – w zielonej bluzce i różowej spódnicy) stoją w kręgu,słuchają Bratka sugestywnie przemawiającego, stojącego z podniesioną do góry ręką. Bratek trzyma w rękuczerwoną nakrętkę od butelki i przemawia do zgromadzonych wokół dzieci. Wszystkie dzieci słuchają goz uwagą – wskazują na to charakterystyczne pozy: kontakt wzrokowy, wpatrzenie się w Bratka, skupienie:Żanetka wytrzeszczyła oczy, Róża, choć nieco zasmucona, również jest wpatrzona w postać mówiącego, ażotworzyła buzię, Ola nachyliła się nad Bratkiem, a chłopcy nadstawili uszu i zamilkli.Komentarz dla nauczyciela do ilustracji 1.Bez wątpienia wszyscy uczniowie są zajęci tą samą sprawą. Widać, że rozmawiający zaangażowali sięw dyskusję, aktywnie słuchają. Uwaga uczniów powinna być nakierowana na to, że rozmowa toczy sięw kręgu, a rozmawiających dzieli właściwa odległość, zapewniająca swobodę wypowiedzi. Uczniowiepowinni też zwrócić uwagę na podniesioną rękę Bratka, która jest znakiem emocjonalnego nacechowaniawypowiedzi (jego przejęcie, tajemniczość) zatem coś się tu dzieje – dyskusja jest zajmująca.Organizator Dyskusyjnego Klubu Edukacyjnego |Zasady prowadzenia dyskusji (klasy I-III)Poznajemy z Bratkiem zasady kulturalnej rozmowy4Wnioski dotyczące dyskusji, wynikające z rozmowy(dot. ilustracji 1.):• słuchamy się nawzajem• swobodnie i stosownie stoimy lub siedzimySlajd 2.Poznajemy z Bratkiem zasady kulturalnej rozmowyIlustracja 2.Slajd 3.Ilustracja 2.Opis ilustracji 2.Uczniowie (Żanetka, Ola, Dominik, Jaś, Olek, Róża) stoją w kręgu. Bratek nadal trzyma w ręku czerwonąnakrętkę od butelki, ale tym razem on słucha (ma opuszczoną rękę), a głos zabierają poszczególni chłopcy(Dominik, Olek, Jaś). Wszystkie dzieci słuchają siebie nawzajem z uwagą – wskazują na to charakterystycznepozy: kontakt wzrokowy, wpatrzenie się w postać mówiącego (Jaś ma głos). Jednak u chłopców w chwilizabierania głosu pojawiają się w zachowaniu pewne gesty, które świadczą o mniejszej kulturze zachowania,np. Dominik „włożył ręce kieszeni i spojrzał na kolegów w taki sposób, jakby tylko on miał rację”. Dominikapopiera Olek (wskazuje ręką na Dominika) oraz Jaś (ma wyraz twarzy „filozofa”). Po minach tych chłopcówwidać, że zaczynają powątpiewać w to, co powiedział Bratek. Ta trójka stanowi grupę wzajemnie sięwspierającą. Dziewczynki są zasłuchane, na razie nie zabierają głosu.Komentarz dla nauczyciela do ilustracji 2.Dyskusja w bajce toczy się dalej, jest intrygująca. Uczniowie z bajki angażują się w nią, ponieważ nadalaktywnie słuchają. Uwaga naszych uczniów powinna być nakierowana na to, że rozmowa toczy się cały czasw kręgu, a rozmawiających dzieli właściwa odległość, zapewniająca swobodę wypowiedzi. DziewczynkiOrganizator Dyskusyjnego Klubu Edukacyjnego |Zasady prowadzenia dyskusji (klasy I-III)5(Żanetka – w żółtej sukience, Róża – w zielonej bluzce i różowej spódnicy) są zapatrzone w Bratka. Tym razemuczniowie powinni też zwrócić uwagę na zachowanie chłopców, którzy swoją postawą i zachowaniemnie wyrażają szacunku do pozostałych dyskutujących (głównie do Bratka, który w tej sytuacji wyglądana nieco strapionego). Postawę tę akcentują u Dominika (w zielonej bluzce) ręce wsunięte do kieszeni(lekceważenie pomysłu Bratka). Warto pamiętać, że wyrażanie niechęci, kpienie czy śmiech z tego, co mówiosoba zabierająca głos w dyskusji, świadczy o tym, że ten rozmówca nie szanuje pozostałych lub zabrakłomu argumentów słownych. Należy też zwrócić uwagę, że jeżeli klimat tej mniej przyjaznej z tonu rozmowyutrzyma się dłużej, wówczas atmosfera ta może udzielić się pozostałym dyskutującym. Trzeba uczniomkoniecznie zaakcentować, że jest to krytyczny (niebezpieczny) moment dla dyskusji, w którym rozmowa możepo prostu przestać być dyskusją.Porozmawiajmy z uczniami na temat zachowania się (gestów, sposobów wyrażania emocji i opinii), którychw dyskusji być nie powinno, których się nie akceptuje. Warto zaznaczyć, że odstępstwo od norm kulturalnejrozmowy pogarsza i niweczy dobre relacje pomiędzy uczniami, prowadzi do sprzeczek. Pomówmy z uczniamiprzede wszystkim o tym, o co chodzi w dyskusji. Uwypuklijmy im, że nie chodzi o pokazanie wyższości jednegorozmówcy nad drugim ani udowodnienie, że tylko jedna osoba ma rację.Poznajemy z Bratkiem zasady kulturalnej rozmowyWnioski dotyczące dyskusji, wynikające z rozmowy(dot. ilustracji 2.):• zabieramy głos wtedy, gdy poprzednik skończył wypowiedź• jesteśmy życzliwi wobec rozmówcówSlajd 4.Poznajemy z Bratkiem zasady kulturalnej rozmowyIlustracja 3.Slajd 5.Ilustracja 3.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]