Moduł 7 Ryzyko finansowe w działalności gospodarczej,
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
7.1. Ryzyko finansowe w działalności gospodarczej
Cele lekcji
Witaj w lekcji pierwszej. Będziemy się w niej zajmować ryzykiem finansowym w działalności
gospodarczej.
Ryzykojest nieodłącznym elementem prowadzenia każdej działalności, gdyż zjawiska, które
wpływają na każdą firmę są niezależne od jej woli.
Twoja firma może ponosić ryzyko walutowe, kredytowe, płynności oraz inne. Wszystko zależy
od tego, czym się ona zajmuje.
Rodzaje ryzyk oraz charakterystykę niektórych z nich poznasz w lekcji.
Na przykładzie przedsiębiorstwa Magdaleny, które przedstawimy w dalszych ekranach, zobaczysz,
do jakiego zagrożenia może doprowadzić ryzyko.
Spójrz na ilustracje i zapoznaj się z zagadnieniami lekcji.
7.1.1. Ryzyko
Prowadzenie każdej działalności gospodarczej jest nierozerwalnie związane z ryzykiem. Dzieje się
tak z powodu braku całkowitej pewności co do wielkości i terminu wystąpienia czynników
wpływających na firmę. Ze względu na zmienność otoczenia, w którym realizowana jest
działalność gospodarcza, zawsze stoisz przed kilkoma podstawowymi problemami. Musisz podjąć
odpowiednie decyzje mające na celu zminimalizowanie negatywnego wpływu ryzyka na ostateczny
wynik finansowy firmy.
Ryzyko jest częścią życia każdego z nas. Również częścią działania każdego przedsiębiorstwa. Jest
nieodłącznym elementem działalności biznesowej. Za każdym razem, kiedy firma podejmuje
decyzje inwestycyjne czy operacyjne, kiedy myśli o wprowadzeniu nowego produktu na rynek
czy zatrudnieniu pracowników - musi pamiętać o istnieniu ryzyka.
Przez pojęcie ryzyka rozumie się więc możliwość wystąpienia odchylenia faktycznego wyniku
od wyników planowanych. W sensie ekonomicznym
ryzyko
definiowane jest jako
możliwość
odchylenia się od wartości oczekiwanej
.
7.1.1. Ryzyko cd.
W działalności gospodarczej nieosiągnięcie celu może być wyrażone nie tylko poprzez wystąpienie
straty, lecz również poprzez niższy niż założony końcowy wynik danego przedsięwzięcia.
Ryzykoistnieje zawsze, kiedy w naszej działalności pojawia się czynnik niepewności. Przyczynami
niepewności mogą być np. inflacja, zmiany w technologii, czy zmiany polityczne.
Nie zawsze można dokładnie uwzględnić wszystkie czynniki mające wpływ na ostateczny wynik
działalności gospodarczej. Pojawiają się zagrożenia, których nie można ująć ilościowo, jak również
trudno jest oszacować prawdopodobieństwo ich wystąpienia.
7.1.2. Rodzaje ryzyka
Podstawowym kryterium podziału
ryzykajest charakter jego występowania, można więc wyróżnić
ryzyko:
1.
Systemow
e– które jest wywołane ogólnymi warunkami gospodarowania (rynkowymi,
politycznymi, społecznymi i prawnymi) i dotyczy wszystkich przedsiębiorstw działających
w podobnych warunkach,
2.
Specyficzn
e– dotyczące konkretnego przedsiębiorstwa, co oznacza, iż ryzyko specyficzne
każdej działalności jest odmienne i zależy od cech charakterystycznych danej firmy.
Spójrz na ilustrację i zapoznaj się z podziałem ryzyka systemowego i specyficznego.
7.1.3. Ryzyko makroekonomiczne
W poprzednim ekranie dowiedziałeś się, że jednym z elementów
ryzykasystemowego jest
ryzyko
makroekonomiczne
. Jest ono specyficznym i bardzo ważnym rodzajem ryzyka. Dlaczego?
Podmioty gospodarcze
nie mają
na to ryzyko bezpośredniego wpływu, gdyż związane jest ono
z sytuacją gospodarczą kraju.
Kiedy zatem musisz je rozpatrywać?
Na przykład, gdy będziesz zawierał walutowy
kontrakt terminowy,którego kurs jest pośrednio
uzależniony od polityki monetarnej Polski, a także polityki makroekonomicznej innych krajów.
Pamiętaj - mała firma nie ma w zasadzie możliwości zarządzania tego rodzaju ryzykiem. Musi
jednak być przygotowana na ewentualność jego wystąpienia i przetrwania niekorzystnego okresu.
Przy rozpatrywaniu ryzyka makroekonomicznego musisz wziąć pod uwagę kilka elementów, które
się na to ryzyko składają:
•
ryzyko stopy procentowej,
,
• ryzyko
inflacyjne
,
• politykę
fiskalną państwa
,
• dochody
ludności
,
•
stopę bezrobocia
.
7.1.4. Ryzyko specyficzne
W lekcji poświęcamy szczególną uwagę
ryzyku finansowemu
. Dlaczego?
Ponieważ jest ono nieodłączną częścią prawie każdej działalności gospodarczej i związane jest
z podejmowaniem decyzji finansowych, dotyczących sposobów finansowania firmy.
Ryzykoto ponoszą przedsiębiorcy, którzy korzystają z kredytów, pożyczek, czy emisji akcji
•
ryzyko walutowe do finansowania firmy.
W takich przypadkach pojawia się możliwość, że przedsiębiorca nie będzie miał środków
na pokrycie odsetek od kredytów i pożyczek lub środków koniecznych do spłaty długu.
Ryzyko finansowe wpływa na generowane przez przedsiębiorstwo korzyści, przez co ma znaczny
wpływ na ostateczne wyniki finansowe firmy.
Spójrz na ilustrację i zobacz, na jakie elementy dzieli się ryzyko finansowe.
W dalszej części lekcji będziemy je szczegółowo omawiać.
7.1.4. Ryzyko specyficzne cd. 1
Czasami bardzo dobry produkt nie trafia na rynek lub też przegrywa walkę o rynek z dużo gorszym
produktem. Dzieje się tak, ponieważ przedsiębiorcy przy realizacji inwestycji nie biorą pod uwagę
ryzyka marketingowego.
Ryzyko to uwarunkowane jest przez następujące czynniki:
• rynek,
• produkt,
• cenę,
• dystrybucję,
• konkurencję.
Aby zapobiec ryzyku marketingowemu należy przeprowadzić szczegółową analizę powyższych
czynników.
Ryzyko techniczne
jest źródłem licznych zagrożeń dla przedsiębiorców realizujących projekty
inwestycyjne.
Niestety jest ono często pomijane przez polskie firmy w procesie identyfikacji ryzyka.
Wyróżniamy następujące elementy ryzyka technicznego:
• lokalizację,
• okres budowy,
• wysokość nakładów inwestycyjnych,
• wykonawców,
• wykorzystywaną technologię.
7.1.5. Przedsiębiorstwo Magdaleny
Czynnikiem szczególnie rzutującym na sytuację małych i średnich firm jest brak odpowiedniego
przygotowania pracowników i kadry zarządzającej do prowadzenia firmy. Stosowane są
niewłaściwe metody zarządzania, marketingu, sprzedaży, działalności finansowej i księgowej.
Firmy mają niewystarczającą wiedzę o szansach i zagrożeniach pojawiających się na rynku.
W działalności gospodarczej nie da się uniknąć
ryzyka.Podejmując ryzyko i właściwie nim
zarządzając - można rozwijać firmę w sposób bardziej odpowiedzialny i kontrolowany. Oznacza to
również akceptację ryzyka, które może przynieść zysk - oczywiście przy pełnej odpowiedzialności
za rezultaty ewentualnego niepowodzenia.
Taka sytuacja ma miejsce w przedsiębiorstwie Magdaleny.
Jest ona właścicielką średniej wielkości firmy eksportującej meble na rynek wschodni. Jej
przedsiębiorstwo, jak każde inne, narażone jest na ryzyko. Magdalena nie jest jednak świadoma
zagrożeń, na jakie narażona jest jej firma. Przez brak wiedzy na ten temat kilkakrotnie naraziła
przedsiębiorstwo na poważne problemy finansowe, które mogły doprowadzić do jego upadłości.
Na szczęście udało się jej wybrnąć z tych niebezpiecznych sytuacji.
Magdalena nie może jednak liczyć jedynie na szczęście, jak robiła do tej pory. Konieczne jest, by
zaczęła skutecznie zarządzać ryzykiem.
7.1.6. Ryzyko walutowe
Każda firma, która posiada przepływy w walucie innej niż waluta krajowa, jest narażona na ryzyko
walutowe. Należy jednak rozróżnić pojęcie samego ryzyka walutowego od
ekspozycji walutowej
.
Załóżmy, że Twoja firma posiada wpływy w EUR w wysokości 200 tys. oraz ponosi wydatki
w EUR w wysokości 100 tys. Łączna suma przepływów walutowych wynosi zatem 300 tys. EUR.
Jednakże jedynie 100 tys. EUR jest przepływem narażonym na ryzyko, tj. ekspozycją walutową.
Każdy przepływ finansow
yjest narażony na ryzyko walutowe, jeśli na jego przyszłą wartość
pieniężną wyrażoną w innej walucie
wpływa nieoczekiwana zmiana kursów walutowych. Duża
ekspozycja oznacza, że dana zmiana kursu walutowego ma duży wpływ na końcowy wynik
finansowy firmy. Oznacza to, że ekspozycja mierzy, jak dane przedsiębiorstwo jest uzależnione
od zmian kursów walutowych.
Spójrz na ilustrację i zobacz, co obejmuje ekspozycja na ryzyko.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]