Mot Prob transp wielokryt, Marketing, Badania operacyjne
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Metody optymalizacji w transporcie
Problem transportowy
Ujęcie wielokryterialne
Piotr Sawicki
Wydział Maszyn Roboczych i Transportu
pok. 719, tel. 665 22 30, 665 21 29
E-mail: piotr.sawicki@put.poznan.pl
URL: www.put.poznan.pl/~piotrs
Plan prezentacji
Wprowadzenie
•
jedno vs. wiele kryteriów rozwiązania problemu transportowego
•
istota problemu transportowego
•
rozwiązanie wielokryterialne
– charakterystyczne pojęcia
•
poziom skomplikowania problemu
Procedura rozwiązywania wielokryterialnego problemu transportowego (WPT)
•
ogólny algorytm rozwiązywania WPT
•
sformułowanie matematyczne
•
ustalanie kompromisu kryteriów
Æ
czym jest ostateczne rozwiązanie?
Analiza przypadku
•
istota problemu
•
kryteria oceny rozwiązań
•
rozwiązanie problemu
Æ
ustalenie kompromisu
Podsumowanie
•
wnioski
•
przypomnienie pojęć
Piotr Sawicki / Metody optymalizacji w transporcie
2
....
1
Piotr Sawicki
Wprowadzenie
Problem jedn
o- vs. wielokryterialny
Który pojazd wybrać?
Najtańszy
(min)
Najbardziej
trwały
(max)
O największej
pojemności
(max)
Jedno wybrane kryterium
Co jest rozwiązaniem ?
Optimum
Piotr Sawicki / Metody optymalizacji w transporcie
3
....
Wprowadzenie
Problem jedn
o- vs. wielokryterialny
Który pojazd wybrać?
Najtańszy
(min)
Najbardziej
trwały
(max)
O największej
pojemności
(max)
Najtańszy
(min)
Wszystkie kryteria
Co jest rozwiązaniem ?
Kompromis
Piotr Sawicki / Metody optymalizacji w transporcie
4
....
2
Który pojazd wybrać?
Jedno wybrane kryterium
Co jest rozwiązaniem ?
Optimum
Który pojazd wybrać?
Wszystkie kryteria
Co jest rozwiązaniem ?
Kompromis
Wprowadzenie
Problem jedn
o- vs. wielokryterialny
Porównywane
parametry
Problem
jednokryterialny
Problem
wielokryterialny
Liczba kryteriów
Jedno wybrane lub
zagregowane
np. koszt
Kilka
uwzględnia wiele
aspektów problemu
Konstrukcja modelu
matematycznego
Programowanie
matematyczne
Wielokryterialne
programowanie
matematyczne
Rozwiązanie
Metody optymalizacji
Metody optymalizacji
wielokryterialnej
Charakter rozwiązania
Optimum
Kompromis
Piotr Sawicki / Metody optymalizacji w transporcie
5
....
Wprowadzenie
Istota proble
mu transportowego
W jaki sposób można optymalizować przewozy towarów pomiędzy wieloma
punktami nadania i odbioru?
Odbiorca 1
Dostawca 1
Odbiorca 2
Dostawca 3
Dostawca 2
Odbiorca 3
Piotr Sawicki / Metody optymalizacji w transporcie
6
....
3
Wprowadzenie
Jedno vs. wie
le kryteriów rozwiązania problemu transportowego
Jakie kryteria rozważać / uwzględniać?
Kryteria
Pref.
Charakter kryteriów
Ekonomiczne
Techniczne
Społeczne
Marketingowe
1
Koszt transportu
(+ magazynowania)
(min)
9
9
2
Terminowość dostaw
(max)
9
9
3
Czas realizacji wszystkich dostaw
(min)
9
9
4
Niezawodność dostaw
(max)
9
9
5
inne
Poziom skomplikowania problemu
•
rozwiązanie problemu jednokryterialnego przysparza trudności
– np.: 5 nadawców i 20 odbiorców
Æ
100 zmiennych decyzyjnych
•
rozwiązanie problemu wielokryterialnego powoduje wzrost stopnia skomplikowania
– konieczność podjęcia decyzji jednocześnie w wielu wymiarach: 4 kryteria
Æ
400 zmiennych
Piotr Sawicki / Metody optymalizacji w transporcie
7
....
Wprowadzenie
Rozwiązanie
wielokryterialne / Charakterystyczne pojęcia
Charakterystyczne pojęcia
•
rozwiązanie niezdominowane / rozwiązanie sprawne
•
punkt nadir
•
punkt ideal
Piotr Sawicki / Metody optymalizacji w transporcie
8
....
4
Wprowadzenie
Rozwiązanie
wielokryterialne / Charakterystyczne pojęcia
Rozwiązanie niezdominowane (sprawne)
(B.Roy, 1990)
•
rozwiązanie dla którego nie można znaleźć innych rozwiązań w przestrzeni kryterialnej,
które byłoby lepsze względem jednego kryterium i nie gorsze względem pozostałych
Przykład
– ocena 5 firm kurierskich (A, B, C, D, E)
– 4 kryteria oceny (2 minimalizowane, 2 maksymalizowane)
–
znajdź rozwiązania niezdominowane
Kryteria oceny
Firmy kurierskie
(warianty)
Czas
(min)
Koszt
(min)
Jakość
(max)
Zasięg
(max)
1
Firma A
12
4634
,76
1000
Niezdominowane
2
Firma B
12
4850
,65
1000
Zdominowane
3
Firma C
12
2437
,57
1300
Niezdominowane
4
Firma D
12
1204
,51
2000
Niezdominowane
5
Firma E
12
542
,46
2100
Niezdominowane
Piotr Sawicki / Metody optymalizacji w transporcie
9
....
Wprowadzenie
Rozwiązanie
wielokryterialne / Charakterystyczne pojęcia
Punkt nadir
(P.Vincke, 1992)
•
rozwiązanie złożone z najgorszych ocen w przestrzeni kryterialnej
– max dla kryteriów minimalizowanych
– min dla kryteriów maksymalizowanych
•
rozwiązanie nie istnieje w rzeczywistości
Przykład
– parametry jak wcześniej
–
znajdź punkt nadir
Kryteria oceny
Firmy kurierskie
(warianty)
Czas
(min)
Koszt
(min)
Jakość
(max)
Zasięg
(max)
1
Firma A
12
4634
,76
1000
2
Firma B
12
4850
,65
1000
Zdominowane
3
Firma C
12
2437
,57
1300
4
Firma D
12
1204
,51
2000
5
Firma E
12
542
,46
2100
PUNKT NADIR
12
4850
,46
1000
Piotr Sawicki / Metody optymalizacji w transporcie
10
....
5
12
4634
,76
1000
Niezdominowane
Zdominowane
Niezdominowane
Niezdominowane
Niezdominowane
Zdominowane
12
2437
,57
1300
,46
[ Pobierz całość w formacie PDF ]