Moja.Firma Transport.i.logistyka Internet.z.2.pazdziernika.08.nr.193, Gazeta Prawna i Gazeta Podatkowa
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Dodatek do Gazety Prawnej Wydawca: Infor Sprzedaż łącznie z GP ISSN: 1232-6712
nr 193 (2315) 2 października 2008
C1
TEMAT TYGODNIA
Ubezpieczenie kredytów
Jakie korzyści daje przedsiębiorcom
poręczenie kredytu eksportowego
partner cyklu dla sektora MSP
Przedsiębiorcy, którzy niezbyt długo funkcjonują na rynku, mają często problemy z wykazaniem
wiarygodności kredytowej. Dla nich właśnie ustanowiono system dopłat z budżetu państwa do
oprocentowania kredytów o stałych stopach procentowych na finansowanie eksportu.
Czytaj str. C3
KREDYTY DLA FIRM
PODATKI Dokumentacja w firmie
Jakie skutki wywołuje
Eksport towarów na
Wschód tylko z kredytem
N
ajbardziej popularną formą kredytów
nierzetelna ewidencja
eksportowych są te przeznaczone na
spłatę należności z tytułu realizacji kontrak-
tu eksportowego. Mogą być one udzielane
eksporterowi i nabywcy towarów lub usług.
Ta forma wykorzystywana jest najczęściej
przy kontraktach eksportowych do krajów
byłego Związku Radzieckiego, Pakistanu
czy Indii. Ponadto w bankowej ofercie moż-
na znaleźć instrumenty pozwalające na fi-
nansowanie inwestycji zarówno przed jej
rozpoczęciem, jak i w trakcie realizacji sa-
mego kontraktu.
■
Przedsiębiorca musi prowadzić rzetelną i niewadliwą ewidencję podatkową
■
Błędy w księgach mogą się zdarzyć, ale trzeba je poprawić
■
Za prowadzenie nierzetelnych ksiąg grozi kara, a dochód będzie oszacowany
więcej strona C2
J
edną z popularniejszych form ewidencji
brak właściwych zapisów jest związany z nie-
szczęśliwym wypadkiem lub zdarzeniem loso-
wym, które uniemożliwiło podatnikowi pro-
wadzenie księgi, lub
■
błędy spowodowały podwyższenie kwoty pod-
stawy opodatkowania, z wyjątkiem błędów po-
legających na niewykazaniu lub zaniżeniu kosz-
tów zakupu materiałów podstawowych, towa-
rów handlowych oraz kosztów robocizny, lub
podatkowych u małych przedsiębiorców
jest podatkowa księga przychodów i roz-
chodów. Taką księgę podatnik musi prowadzić
rzetelnie i w sposób niewadliwy. Oczywiście
w praktyce podatnik ma prawo się pomylić i nie
w każdym przypadku popełnienia błędu księga
automatycznie będzie uznana za wadliwą.
Za niewadliwą uważa się księgę prowadzoną
zgodnie z przepisami rozporządzenia o jej pro-
wadzeniu i objaśnieniami do wzoru księgi. Księ-
gę uważa się za rzetelną, jeżeli dokonywane
w niej zapisy odzwierciedlają stan rzeczywisty.
Księga będzie uznana za rzetelną również, gdy:
FINANSE W FIRMIE
Transakcje kartami są
coraz bezpieczniejsze
P
rzedsiębiorcy coraz częściej korzystają
■
podatnik uzupełnił zapisy lub dokonał korekty
błędnych zapisów w księdze przed rozpoczę-
ciem kontroli przez naczelnika urzędu skarbo-
wego lub przez organ kontroli skarbowej, lub
z kart płatniczych przy zawieraniu
kontraktów. To wygodna i niepochłaniająca
wiele czasu forma płatności. Do jej popu-
larności przyczynia się także rosnące bez-
pieczeństwo transakcji zawieranych przy
użyciu kart płatniczych.
■
błędne zapisy są skutkiem oczywistej pomyłki,
a podatnik posiada dowody księgowe.
■
■
niewpisane lub błędnie wpisane kwoty przy-
chodu nie przekraczają łącznie 0,5 proc. przy-
chodu wykazanego w księdze za dany rok po-
datkowy lub przychodu wykazanego w roku
podatkowym do dnia, w którym naczelnik
urzędu skarbowego lub organ kontroli skarbo-
wej stwierdził te błędy, lub
EM
więcej strona C4
DYŻUR EKSPERTA
Ważne! Zapisy w księdze dokonywane są w języ-
ku polskim i w walucie polskiej w sposób
staranny, czytelny i trwały, na podstawie
prawidłowych i rzetelnych dowodów
Rozliczanie dochodów
pracowników cudzoziemców
PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ Oznaczenie nazwy
Firma wyróżnia przedsiębiorcę na rynku
Do pracy w Polsce przyjeżdza coraz więcej
cudzoziemców. Ich obowiązki podatkowe
zależą od rezydencji podatkowej.
Zgodnie z przepisami ustawy
o PIT osoby fizyczne, mające
miejsce zamieszkania na te-
renie Polski, podlegają obo-
wiązkowi podatkowemu od
całości swoich dochodów,
bez względu na miejsce po-
łożenia źródeł przychodów.
Natomiast osoby, które nie
mają miejsca zamieszkania
w Polsce, podlegają obo-
wiązkowi podatkowemu tyl-
ko od dochodów osiąganych w Polsce. O spo-
sobie rozliczania się przez cudzoziemców de-
cydować będzie rezydencja podatkowa. Ob-
cokrajowiec będący rezydentem w Polsce
swoje dochody będzie rozliczał według skali
PIT. Jeśli natomiast nie będzie miał miejsca
zamieszkania w Polsce, może skorzystać
z opodatkowania 20-proc. stawką PIT. Jednak
ten uproszczony sposób rozliczania się z fi-
skusem będzie miał zastosowanie tylko do
niektórych źródeł przychodów, m.in. docho-
dów z kontraktów menedżerskich czy umów
zlecenia. Aby z niego skorzystać, cudzozie-
miec musi posiadac certyfikat rezydencji.
■
EWA MATYSZEWSKA
Każdy przedsiębiorca działa
pod firmą, która go wyróżnia.
Nie może ona wprowadzać
konsumentów w błąd
co do osoby przedsiębiorcy,
przedmiotu i miejsca jego
działalności oraz źródeł
zaopatrzenia.
łalności i miejsce jej prowadze-
nia. Imienia i nazwiska nie mo-
że jednak zastąpić pseudoni-
mem, ani zamiast imienia uży-
wać tylko pierwszej litery.
Gdy firma zawiera nazwiska
wspólników, to po utracie
członkostwa przez wspólnika
jego nazwisko może zostać
w nazwie, tylko gdy wyrazi na
to zgodę na piśmie. Natomiast
w razie śmierci wspólnika taką
zgodę na piśmie powinni wyra-
zić jego małżonek i dzieci.
Natomiast przedsiębiorca,
który jest osobą prawną, jako
firmy używa nazwy i określa
w niej formę prawną podaną
w całości lub w skrócie. Może
też posługiwać się skrótem fir-
my. Na przykład zamiast okre-
ślenia spółka z ograniczoną od-
powiedzialnością może posłu-
giwać się skrótem sp. z o.o.
Oprócz tego nazwa osoby
prawnej może wskazywać tak-
że przedmiot jej działalności,
siedzibę oraz inne określenia
dowolnie obrane. Nazwa może
zawierać nawet nazwisko albo
pseudonim osoby fizycznej,
pod warunkiem że ukazuje to
związek tej osoby z powsta-
niem lub działalnością przed-
siębiorstwa. Osoba ta musi jed-
nak wyrazić zgodę na piśmie na
zamieszczenie swojego nazwi-
ska albo pseudonimu, gdyby
zaś już nie żyła, to taką zgodę
musi wyrazić jej małżonek albo
dzieci.
Firmę ujawnia się w rejestrze
przedsiębiorców lub w ewiden-
cji działalności gospodarczej.
Gdyby uległa zmianie, to rów-
nież tę zmianę należy ujawnić
w rejestrze, do którego jest lub
będzie wpisany przedsiębiorca.
Jednak osoba prawna, która
przekształca się na przykład ze
spółki jawnej w spółkę z o.o.,
ma prawo zachować dotych-
czasową nazwę, ale powinna
zmienić określenie wskazujące
na jej formę prawną.
Przedsiębiorca może posia-
dać oddziały. Nie może jednak
wówczas dla określenia oddzia-
łu używać takiego samego
oznaczenia jak dla firmy, ponie-
waż wprowadzałoby to w błąd
co do jego tożsamości. Dlatego
nazwa oddziału musi zawierać
firmę przedsiębiorcy w pełnym
brzmieniu oraz określać siedzi-
bę oddziału.
Osoba, która nabyła przed-
siębiorstwo, ma prawo prowa-
dzić je pod dotychczasową na-
zwą, pod warunkiem że umie-
ści dodatek wskazujący na fir-
mę lub nazwisko nabywcy.
Strony mogą jednak umówić
się inaczej.
■
E-bankowość
MAŁGORZATA
PIASECKA-SOBKIEWICZ
malgorzata.piasecka@infor.pl
P
rzedsiębiorca ma prawo
do ochrony swojej firmy,
czyli nazwy, pod którą prowa-
dzi działalność gospodarczą
lub zawodową i występuje
w obrocie gospodarczym. Musi
ją jednak określić w taki spo-
sób, aby wyróżniała go na ryn-
ku. Nie może też wprowadzać
w błąd co do osoby przedsię-
biorcy, przedmiotu oraz miej-
sca jego działalności, a także
źródeł zaopatrzenia.
Przedsiębiorca sam ustala
nazwę swojej firmy. Powinna
ona składać się z określenia,
które indywidualizuje przedsię-
biorcę, oraz z różnych dodat-
ków fakultatywnych. Jeżeli
przedsiębiorca jest osobą fizycz-
ną, to firmą jest jego imię i na-
zwisko. Do firmy może też włą-
czyć pseudonim oraz określenia
wskazujące na przedmiot dzia-
■
Podmioty korzystające
z e-bankowości mają być
objęte taką samą ochroną
jak korzystający z kart
płatniczych – mówi
Krzysztof Korus z kancelarii
deLege Korus.
OZNACZENIE NAZWY FIRMY
Dziś, w godzinach 10.00–11.00,
pod numerem tel. (0 22) 530 41 49
Małgorzata Piasecka-Sobkiewicz
będzie odpowiadać na pytania dotyczące
zasad ustalania nazwy firmy.
Czytaj str. C6
■
C2
WWW.GAZETAPRAWNA.PL
Moja firma
CZWARTEK
2 PAŹDZIERNIKA
2008
| nr 193
i
porady ekspertów
Księga podatkowa może być uznana za nierzetelną, gdy brakuje w niej zapisów
lub są w niej błędne zapisy dotyczące kosztów uzyskania przychodu
Wydatki na raport
gospodarczy stanowią koszt
Jakie są konsekwencje
nierzetelnej ewidencji
Prowadzę firmę zajmującą się cateringiem. Chcę
nawiązać współpracę z nowym kontrahentem,
lecz nic o nim nie wiem. Zleciłem więc
wyspecjalizowanej firmie sporządzenie raportu
gospodarczego. Czy wydatki poniesione na ten cel
mogę zaliczyć do kosztów podatkowych?
D
o kosztów uzyskania przychodów zaliczyć można
koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodu lub
zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów
oraz koszty niewymienione przez ustawodawcę w katalogu
kosztów wyłączonych z kosztów uzyskania przychodów.
Najlepiej, jeśli poniesiony wydatek ma bezpośredni związek
z osiąganym przez firmę przychodem. Jednak w praktyce
często zdarzają się sytuacje, kiedy wydatki, mimo że bezpo-
średnio nie zwiększają przychodów, mogą być uznane za
poniesione w celu osiągnięcia przychodów i zaliczone do
kosztów uzyskania przychodów.
W opisanym przypadku koszty sporządzenia przez wywia-
downię gospodarczą raportu o potencjalnym partnerze moż-
na zaliczyć do kosztów podatkowych. Uzasadnieniem bo-
wiem dla poniesienia tych wydatków może być dążenie po-
datnika do uniknięcia ryzyka wystąpienia ewentualnych
strat związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
w tym przypadku nietrafnych decyzji gospodarczych.
EWA MATYSZEWSKA
ewa.matyszewska@infor.pl
R
zetelność ewidencji
?
PROBLEM:
Czy w przypadku błędów w podatkowej księdze przychodów i rozcho-
dów lub w dowodach księgowych można je poprawić?
ROZWIĄZANIE:
Stwierdzone błędy w zapisach księgi podatkowej poprawia się przez:
■
skreślenie dotychczasowej treści i wpisanie nowej, z zachowaniem czytelności
błędnego zapisu, oraz podpisanie poprawki i umieszczenie daty dokonania
poprawki lub
■
wprowadzenie do księgi niewpisanych dowodów lub dowodów zawierają-
cych korekty błędnych zapisów. Zapisy zmniejszające przychody lub koszty
mogą być dokonywane ze znakiem minus (-) lub kolorem czerwonym.
Podstawą zapisów w księdze są dowody księgowe. W nich też mogą zdarzyć się błę-
dy. Pomyłki takie można poprawiać wyłącznie przez skreślenie niewłaściwie napisane-
go tekstu lub liczby, w sposób pozwalający odczytać tekst lub liczbę pierwotną, i wpi-
sanie tekstu lub liczby właściwej. Poprawka dokonana w dowodzie księgowym musi
być potwierdzona datą i podpisem osoby dokonującej poprawki.
Ale tu uwaga. Wskazanych zasad nie stosuje się do dowodów księgowych, dla których
ustalono odrębnymi przepisami zakaz dokonywania poprawek, oraz do dowodów ob-
cych. Dowody obce można poprawić przez wystawienie i przesłanie kontrahentowi
dowodu korygującego (noty). Dowody własne zewnętrzne przesłane uprzednio kon-
trahentowi można poprawić tylko przez wystawienie dowodu korygującego (noty).
EC
Określenie dochodu
Osoby fizyczne, spółki cywil-
ne osób fizycznych, spółki jaw-
ne osób fizycznych oraz spółki
partnerskie, wykonujące dzia-
łalność gospodarczą, muszą
prowadzić podatkową księgę
przychodów i rozchodów albo
księgi rachunkowe, w sposób
zapewniający ustalenie docho-
du (straty), podstawy opodat-
kowania i wysokości podatku
za rok podatkowy, w tym za
okres sprawozdawczy, a także
uwzględniać w ewidencji środ-
ków trwałych oraz wartości
niematerialnych i prawnych in-
formacje niezbędne do oblicze-
nia wysokości odpisów amorty-
zacyjnych.
U podatników, którzy spo-
rządzają sprawozdanie finan-
sowe, za dochód z działalności
uważa się dochód wykazany na
podstawie prawidłowo prowa-
dzonych ksiąg, zmniejszony
o dochody wolne od podatku
i zwiększony o wydatki niesta-
nowiące kosztów, zaliczone
uprzednio w ciężar kosztów
uzyskania przychodów. Nato-
miast u podatników osiągają-
Do amortyzacji samochodu
potrzebna jest rejestracja
amortyzacji środka trwałego jest jego kompletność
i przydatność do użytku w dniu przyjęcia do używania.
Zatem dla oceny, od kiedy podatnik może dokonywać odpi-
sów amortyzacyjnych, konieczne jest ustalenie, kiedy fak-
tycznie nastąpi oddanie środka trwałego do użytkowania,
a także, czy w tej dacie był on kompletny i zdatny do użytku.
Chodzi tu o możliwość użytkowania zarówno faktyczną, jak
i zgodną z przepisami prawa regulującymi dopuszczenie po-
jazdu do poruszania się po drogach. Niezbędnym elemen-
tem w opisanej sytuacji będzie więc uzyskanie przez podat-
nika dowodu rejestracji danego pojazdu dokonane przez
właściwy organ administracji państwowej. Dopiero bowiem
z chwilą zarejestrowania przedmiotowego samochodu uzy-
ska on cechy środka trwałego, który może zostać przyjęty do
eksploatacji i wpisany do rejestru środków trwałych. Z tym
dniem można również rozpocząć jego amortyzację.
cych dochody z działalności go-
spodarczej i prowadzących księ-
gi przychodów i rozchodów do-
chodem jest różnica między
przychodem a kosztami uzyska-
nia powiększona o różnicę mię-
dzy wartością remanentu koń-
cowego i początkowego towa-
rów handlowych, materiałów
(surowców) podstawowych
i pomocniczych, półwyrobów,
wyrobów gotowych, braków
i odpadków, jeżeli wartość re-
manentu końcowego jest wyż-
sza niż remanentu początkowe-
go, lub pomniejszona o różnicę
między wartością remanentu
początkowego i końcowego, je-
żeli wartość remanentu począt-
kowego jest wyższa.
Jeżeli np. w wyniku niepra-
widłowej ewidencji nie można
ustalić dochodu (straty), urząd
skarbowy ustali dochód bądź
stratę w drodze szacowania.
prowadzi księgę, podlega karze
grzywny do 240 stawek dzien-
nych. W przypadku mniejszej
wagi, prowadzący nierzetelne
księgi podlega karze grzywny
za wykroczenie skarbowe. Tej
samej karze podlega podatnik,
prowadzący księgę wadliwie.
Stawka dzienna za przestęp-
stwa skarbowe może być okre-
ślona w granicach od 37,53 zł
do 15 012 zł. Natomiast kary za
wykroczenia skarbowe mogą
być wymierzone w granicach
od 112,60 zł do 22 520 zł.
■
Sankcja karna
Bardziej dotkliwe są kary
wynikające z kodeksu karnego
skarbowego. Kto nierzetelnie
EC
FINANSE Oferta bankowa
Jak na Wschód, to z kredytem eksportowym
Z rozliczania metodą kasową
można zrezygnować
Eksporterzy towarów na rynki
wschodnie powinni zapoznać
się z ofertą banków, która
może okazać się remedium
na kłopoty z płynnością
finansową. I to nie tylko
polskich przedsiębiorców,
ale także ich zagranicznego
kontrahenta.
ców niezbędnych do planowa-
nej produkcji eksportowej. Za-
bezpieczeniem oraz źródłem
spłaty tego typu kredytów są na
ogół przyszłe należności eks-
portowe z tytułu zawartego
kontraktu.
Jednak najbardziej popular-
ną formą kredytów eksporto-
wych są te przeznaczone na
spłatę należności z tytułu reali-
zacji kontraktu eksportowego.
Mogą być one udzielane zarów-
no eksporterowi, jak i nabywcy
samego towaru.
– Kredyt dla nabywcy jest
przyznawany zagranicznemu
importerowi lub jego bankowi.
Finansowanie to umożliwia
Kredyt przyznaje się nabyw-
cy lub jego bankowi, natomiast
środki wypłacane są w tran-
szach lub jednorazowo bezpo-
średnio eksporterowi. Jak tłu-
maczy Waldemar Wrona jest to
finansowanie szczególnie po-
pularne wśród polskich przed-
siębiorców współpracujących
z partnerami z krajów rozwija-
jących się, o niepewnej sytuacji
politycznej czy też tych, gdzie
rynki finansowe są na niższym
poziomie konkurencji i rozwo-
ju niż u nas. W tym przypadku
oprocentowanie kredytu dla
nabywcy aranżowane przez
bank w Polsce jest zwykle ko-
rzystniejsze niż alternatywny
Zachodniej nie zdarza się, by
z tej formy finansowania ko-
rzystali importerzy z tamtych
krajów. Gdyż na ogół korzystne
czy podobne rozwiązanie fi-
nansowe mogą znaleźć u siebie
w swoich bankach – dodaje
Waldemar Wrona.
Dodatkową korzyścią dla
polskich eksporterów z tytułu
kredytu dla nabywcy jest fakt,
że kredyty mogą zostać objęte
ubezpieczeniem Korporacji
Ubezpieczeń Kredytów Ekspor-
towych (KUKE), które gwaran-
tuje otrzymanie zapłaty za do-
starczony towar w przypadku
upadłości czy niewypłacalności
zagranicznego kontrahenta.
Alternatywnym rozwiąza-
niem dla kredytu dla nabywcy
jest bezpośredni kredyt dla eks-
portera (dostawcy). Służy on
refinansowaniu kredytu eks-
portera, którego udzielił on
swojemu zagranicznemu kon-
trahentowi w ramach tzw. kre-
dytu kupieckiego.
– Zauważamy rosnące zain-
teresowanie przedsiębiorców
obiema formami kredytu eks-
portowego. I myślę, że wraz z
coraz większymi zawirowania-
mi na międzynarodowych ryn-
kach będzie ono jeszcze rosło –
kończy Waldemar Wrona.
■
ba jednak pamiętać, że nie może to nastąpić wcześniej
niż po upływie 12 miesięcy, w czasie których podatnik
stosował tę metodę. Poza tym, konieczne jest także pisemne
zawiadomienie o rezygnacji naczelnika urzędu skarbowego.
Jeśli chodzi natomiast o podatników, którzy rozliczali się
kwartalnie, oni także mogą zrezygnować z uproszczonej for-
my rozliczania i ponownie składać deklaracje za okresy mie-
sięczne. Rezygnacja z rozliczania kwartalnego może nastąpić
nie wcześniej niż po upływie czterech kwartałów rozliczania
się w ten sposób, także po uprzednim pisemnym zawiado-
mieniu naczelnika urzędu skarbowego, w terminie do ostat-
niego dnia kwartału, za który będzie składana ostatnia
kwartalna deklaracja podatkowa. Warto dodać, iż po prze-
kroczeniu pewnych limitów określonych dla małych podatni-
ków automatycznie traci się prawo do rozliczania VAT meto-
dą kasową.
znaczony na finansowa-
nie eksportu polskich firm, ma-
ją w swojej ofercie niemal
wszystkie komercyjne banki
działające w naszym kraju.
W bankowej ofercie można
znaleźć instrumenty pozwala-
jące na finansowanie inwesty-
cji zarówno przed jej rozpoczę-
ciem, jak i w trakcie realizacji
samego kontraktu. Tak zwane
prefinansowanie eksportu to
rozwiązanie służące przede
wszystkim finansowaniu kon-
traktów eksportowych w fazie
ich realizacji, czyli przed wy-
produkowaniem lub wysła-
niem przedmiotu kontraktu za
granicę. Kredyt taki jest dogod-
ny w sytuacji, kiedy eksporter
dopiero poszukuje środków fi-
nansowych na zakup surow-
KK
Ważne! Najbardziej popularną formą kredytów eksportowych są te
przeznaczone na spłatę należności z tytułu realizacji kontrak-
tu eksportowego, mogą być one udzielane zarówno ekspor-
terowi, jak i nabywcy samego towaru
Moja
firma
Redaktor prowadzący: Ewa Ciechanowska,
(022) 530 40 44, ewa.ciechanowska@infor.pl
www.gazetaprawna.pl, ksiegowosc@infor.pl
INFOR BIZNES Spółka z o.o.
Spółka należy do grupy kapitałowej INFOR PL S.A.
01-042 Warszawa, ul. Okopowa 58/72,
tel. (022) 530 40 35, (022) 530 40 40, fax (022) 530 40 39
Biuro Reklamy: Biuro Reklamy: Anna Dubrawska, (022) 530
41 04, (022) 530 44 44, fax (022) 530 40 25,
anna.dubrawska@infor.pl
Druk: AGORA SA Drukarnia, ul. Daniszewska 27,
03-230 Warszawa
przede wszystkim zakup pol-
skich dóbr lub usług o charakte-
rze inwestycyjnym dostarcza-
nych przez firmę z Polski,
w przypadku gdy potencjalny
nabywca nie ma chwilowo
środków na ich nabycie – uwa-
ża Waldemar Wrona, doradca
klienta ds. finansowania han-
dlu w Kredyt Banku.
kredyt inwestycyjny dla impor-
tera uruchomiony przez jego
lokalny, krajowy bank.
– Najczęściej kredyty aran-
żujemy dla kontraktów ekspor-
towych do krajów byłego
Związku Radzieckiego, Indii
czy Pakistanu. Natomiast
z uwagi na wysoki poziom ryn-
ków finansowych w Europie
WWW.GAZETAPRAWNA.PL
JAK TO ZROBIĆ...
Poprawianie błędów w księdze
w firmie jest kluczowa
dla rozliczeń podatko-
wych. Od zapisów w ewidencji
zależy wysokość podstawy opo-
datkowania, a więc wysokość
podatku.
Zakupiłem do mojej firmy uszkodzony samochód
osobowy. Od kiedy mogę go amortyzować?
Z
godnie z przepisami ustawy o PIT jednym z warunków
Jestem małym podatnikiem i VAT rozliczam metodą
kasową. Czy istnieje możliwość rezygnacji z tej formy
i powrotu do rozliczenia na zasadach ogólnych?
Z
rozliczania metodą kasową można zrezygnować. Trze-
JACEK ISKRA
jacek.iskra@infor.pl
K
redyt eksportowy, prze-
CZWARTEK
2 PAŹDZIERNIKA
2008
| nr 193
Moja firma
WWW.GAZETAPRAWNA.PL
C3
FINANSE Wsparcie Skarbu Państwa dla eksporterów
Korzyści z poręczenia kredytów eksportowych
Kompendium wiedzy o finansach
OPINIA
Najlepszym sposobem finansowania eksportu jest uzyskanie kredytu w ramach programu DOKE,
a więc z dopłatą z budżetu państwa do oprocentowania kredytów średnio- i długoterminowych
o stałych stopach procentowych na finansowanie eksportu. By z programu tego skorzystać, kredyt
taki trzeba ubezpieczyć, ale wcześniej trzeba wykazać się zdolnością kredytową.
MACIEJ POPRAWSKI
dyrektor Biura Sprzedaży i Obsługi Polis, KUKE
Gwarancje ubezpieczeniowe stanowią bardzo korzystną formę zabezpieczeń przy realizacji
różnego rodzaju kontraktów. Zwiększają wiarygodność wykonawcy jako partnera
w interesach, nie zmuszając jednocześnie przedsiębiorstwa do zamrażania własnych środków
finansowych, co ma duży wpływ na rozwój firmy. Ich istota opiera się na tym, że zakład
ubezpieczeń zobowiązuje się, w zamian za opłaconą składkę, do zapłaty określonej kwoty na
rzecz beneficjenta w przypadku niewywiązania się zleceniodawcy ze zobowiązania objętego
gwarancją. Obowiązek zapłaty po stronie gwaranta przyjmuje przy tym zwykle charakter
zobowiązania nieodwołalnego i bezwarunkowego. Podmioty ubiegające się o otrzymanie
gwarancji ubezpieczeniowej powinny przede wszystkim wykazać się dobrą kondycją
finansową oraz zadbać o zgromadzenie niezbędnych dokumentów rejestrowych i
finansowych. Dodatkowo mogą być one poproszone przez zakład ubezpieczeń o materiały
poświadczające dotychczasowe doświadczenie w realizacji podobnych kontraktów. Mimo że
większość ubezpieczycieli ma przygotowane swoje własne wzory gwarancji, nie zamyka to
jednak drogi do negocjowania poszczególnych zapisów lub przedstawienia przez
przedsiębiorstwo własnej wersji tekstu gwarancji. Podstawą udzielenia gwarancji jest umowa
o udzielenie gwarancji podpisana pomiędzy zleceniodawcą i towarzystwem
ubezpieczeniowym. Jej zawarcie następuje po spełnieniu przez zleceniodawcę wszystkich
warunków niezbędnych do akceptacji zlecenia i udzielenia gwarancji oraz złożenie
wymaganych zabezpieczeń. Do podstawowych zabezpieczeń gwarancji należą weksle własne
in blanco, poręczenia wekslowe, przewłaszczenia, hipoteki lub zastawy rejestrowe.
Dla firmy często korzystającej w swojej działalności z gwarancji dobrym rozwiązaniem może
okazać się podpisanie umowy z zakładem ubezpieczeń, w ramach której przyznawany jest
limit, do wysokości którego wystawiane są gwarancje określonego rodzaju. W ten sposób
eliminowana jest konieczność składania wszystkich wymaganych dokumentów za każdym
razem, kiedy przedsiębiorstwo ubiega się o gwarancję. Kolejnym plusem takiego rozwiązania
jest skrócenie czasu oczekiwania na gwarancję.
Gwarancje kontraktowe zwalniają przedsiębiorcę z konieczności stosowania innych
zabezpieczeń wykonania kontraktów oraz, w odróżnieniu od gwarancji bankowej, nie
obciążają linii kredytowej zleceniodawcy.
krajów Unii Euro-
pejskiej, a także in-
nych krajów członków OECD,
ustanowiono w Polsce system
dopłat z budżetu państwa do
oprocentowania kredytów
średnio- i długoterminowych
o stałych stopach procento-
wych na finansowanie ekspor-
tu (program DOKE). Rozlicze-
nia związane z tym systemem
prowadzi, z mocy ustawy, Bank
Gospodarstwa Krajowego. Jego
celem jest wspieranie przez
państwo aktywności eksporto-
wej polskich przedsiębiorstw.
Program DOKE jest syste-
mem polegającym na udziela-
niu z budżetu państwa, za po-
średnictwem BGK – administra-
tora programu, dopłat do opro-
centowania konkretnego kre-
dytu eksportowego o stałej sto-
pie procentowej, udzielonego
przez bank krajowy, bank zagra-
niczny lub międzynarodową in-
stytucję finansową. Dopłaty re-
alizowane są w ramach wzajem-
nych rozliczeń między BGK
a bankiem (udzielającym kredy-
tu eksportowego), z którym zo-
stała podpisana umowa DOKE.
życzki bankowe zaciągnięte
w złotych lub w walucie obcej
przeznaczone m.in. na realizo-
wanie kontraktów eksporto-
wych. Ponadto także na finan-
sowanie inwestycji, tworzenie
nowych miejsc pracy, finanso-
wanie działalności mikroprzed-
siębiorców, małych i średnich
przedsiębiorców, wdrażanie
nowych rozwiązań technicz-
nych lub technologicznych bę-
dących wynikiem badań na-
ukowych lub prac rozwojo-
wych, zorganizowanie własne-
go miejsca pracy lub założenie
spółdzielni przez absolwenta
lub absolwentów (w rozumie-
niu przepisów o zatrudnieniu
i przeciwdziałaniu bezrobociu)
oraz zapobieżenie lub usunię-
cie skutków katastrof natural-
nych lub awarii technicznych,
noszących znamiona klęski ży-
wiołowej.
Koszt poręczenia lub gwa-
rancji uzależniony jest od okre-
su trwania poręczenia. BGK po-
biera jednorazową opłatę pro-
wizyjną, która jest liczona od
kwoty i daty poręczenia.
W przypadku poręczenia
opłata prowizyjna kształtuje się
na poziomie 1,0 proc., jeżeli po-
ręczenie zostało udzielone na
okres do roku. Dla poręczeń
dłuższych (od ponad roku do
pięciu lat) opłata ta kształtuje
się na poziomie 1,2-2 proc.
Korporację Ubezpieczeń Kredy-
tów Eksportowych dla ekspor-
terów nieposiadających możli-
wości przedstawienia bankowi
odpowiednich zabezpieczeń.
Zalety ubezpieczenia dla eks-
portera to połączenie ubezpie-
czenia z poręczeniem, co czyni
z niego adekwatny do potrzeby
rynku instrument zabezpiecza-
jący i ułatwiający otrzymanie fi-
nansowania w formie kredytu.
Ponadto możliwość ubezpiecze-
nia kontraktów eksportowych
realizowanych z kontrahentami
z ponad 160 krajów świata oraz
31 krajów o podwyższonym ry-
zyku, nieubezpieczanych przez
inne agencje ubezpieczeniowe,
możliwość dodatkowego ubez-
pieczenia ryzyka produkcji,
procedury kredytowe, poręcze-
niowe oraz ubezpieczeniowe
załatwiane przez eksportera
w banku kredytującym, uprosz-
czone procedury przyznawania
poręczenia, a także uproszczo-
ne procedury ubezpieczeniowe.
rów lub wykonania usług z za-
płatą w kredycie do dwóch lat
(ryzyko kredytu). Także wydat-
ki powstałe w związku z reali-
zacją zobowiązań wynikających
z zawartego kontraktu ekspor-
towego (ryzyko produkcji).
W przypadku krajów o obni-
żonym ryzyku utraty należno-
ści spowodowanej urzeczywist-
nieniem się ryzyka handlowe-
go (ryzyko kredytu) zakresem
ochrony ubezpieczeniowej ob-
jęte są: prawnie stwierdzona
niewypłacalność dłużnika
(bankructwo) oraz zwłoka
w zapłacie należności. Zaś za-
kres ochrony ubezpieczeniowej
strat powstałych w trakcie pro-
dukcji w wyniku urzeczywist-
nienia się ryzyka handlowego
obejmuje prawnie stwierdzoną
niewypłacalność dłużnika
(bankructwo) oraz jednostron-
ne zerwanie kontraktu.
Składka za ubezpieczenie
jest ustalana indywidualnie i
zależy od zakresu ochrony
ubezpieczeniowej, wartości
kontraktu, okresu kredytu i wa-
runków płatności należności,
okresu produkcji, kraju i branży
dłużnika.
■
Przedmiot ubezpieczenia
Przedmiotem ubezpieczenia
w ramach powyższego progra-
mu są należności eksportowe
powstałe z tytułu dostaw towa-
reklama
Poręczenie kredytu
Przedsiębiorcy, którzy nie-
zbyt długo funkcjonują na ryn-
ku, mają często problemy
z udowodnieniem swojej wia-
rygodności kredytowej. Stąd
dość ważną grupę specjalnych
kredytów stanowią te, w przy-
padku których nie należy spo-
dziewać się obniżonych odse-
tek lub jakichkolwiek innych
preferencji. Są one oprocento-
wane według pełnych praw
rynkowych, ale dzięki poręcze-
niu określonej instytucji przed-
siębiorcy z takiej grupy pod-
wyższonego ryzyka mogą
w ogóle o kredyt się ubiegać.
Poręczenie lub gwarancja ze
środków Krajowego Funduszu
Poręczeń Kredytowych (KFPK)
jest formą zabezpieczenia spła-
ty kredytu, które kredytobiorca
może otrzymać, by uzyskać
kredyt w banku kredytującym.
O poręczenie lub gwarancję
z KFPK mogą ubiegać się
przedsiębiorcy (spółki jawne,
spółki z o.o., spółki akcyjne),
spółdzielnie (w tym mieszka-
niowe), o ile mają w statucie
wpisaną działalność gospodar-
czą, przedsiębiorstwa państwo-
we, stowarzyszenia, fundacje,
osoby prowadzące działalność
gospodarczą na podstawie wpi-
su do ewidencji działalności go-
spodarczej. Celem działania
funduszu jest wspieranie pol-
skich przedsiębiorców i samo-
rządów w łatwiejszym dostępie
do kredytów bankowych po-
zwalających na rozwój działal-
ności m.in. poprzez finansowa-
nie inwestycji, tworzenie no-
wych miejsc pracy czy umożli-
wienie realizacji kontraktów
eksportowych.
Poręczeniem lub gwarancją
mogą być objęte kredyty i po-
Czas na bezpieczny handel
Ubezpieczenia kredytów
Kredyty z dopłatą z budżetu
państwa do oprocentowania
kredytów średnio- i długoter-
minowych o stałych stopach
procentowych na finansowanie
eksportu związane są z ko-
niecznością ubezpieczenia
przez kredytobiorcę.
Ubezpieczenie eksportowe
dotyczy ryzyka handlowego, je-
żeli kontrakt jest zawarty na
okres kredytu dwóch lub wię-
cej lat, lub ryzyka związanego
ze zmianami kursów waluto-
wych. Prowadzenie działalno-
ści w zakresie ubezpieczeń eks-
portowych powierzone zostało
Korporacji Ubezpieczeń Kredy-
tów Eksportowych. Korporacja
prowadzi działalność, udziela
gwarancji ubezpieczeniowych
w imieniu własnym.
Z ubezpieczenia eksporto-
wego oraz gwarancji ubezpie-
czeniowych mogą korzystać
przedsiębiorcy, mający miejsce
zamieszkania lub siedzibę na
terenie Polski, dokonujący eks-
portu krajowych produktów
i usług, dokonujący inwestycji
bezpośrednich za granicą lub
poszukujący zagranicznych
rynków zbytu oraz jednostki fi-
nansujące kontrakty eksporto-
we realizowane przez przedsię-
biorców spełniających powyż-
sze warunki.
11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
0
123456789012
KUKE
ubezpiecza nale˝noÊci krajowe i eksportowe.
Ubezpieczenia finansowe gwarantujà bezpieczeƒstwo prowadzonych transakcji handlowych.
Monitoring i ocena wiarygodnoÊci p∏atniczej kontrahentów
pozwala na podj´cie trafnych decyzji finansowych.
Program Łatwy Eksport
Eksporterzy, którzy chcą lub
muszą korzystać jednocześnie
i z poręczenia kredytu, i z jego
ubezpieczenia, mają do dyspo-
zycji program poręczeniowo-
-ubezpieczeniowy Łatwy Eks-
port, który został przygotowa-
ny wspólnie przez BGK oraz
Korporacja Ubezpieczeƒ Kredytów Eksportowych Spó∏ka Akcyjna
infolinia: 0 801 805 853
www.kuke.com.pl
e-mail: market@kuke.com.pl
EDWARD DĄBROWSKI
gp@infor.pl
W
zorem niektórych
C4
WWW.GAZETAPRAWNA.PL
Moja firma
CZWARTEK
2 PAŹDZIERNIKA
2008
| nr 193
FINANSE Elektroniczne instrumenty płatnicze
Rośnie bezpieczeństwo transakcji
Z punktu widzenia posiadacza karty konieczne jest zapoznanie
się z wyznacznikami prawidłowego postępowania, ponieważ
jedynie odpowiednie zachowanie, zgodne z obowiązkami,
stanowi podstawę do zaistnienia przesłanek ochrony
ustawowej.
ski, zgodnie z zasadami prze-
widzianymi w przepisach eu-
ropejskich, przewidział ochro-
nę posiadacza karty płatniczej
przed skutkami finansowymi
takiego wydarzenia.
Zasadą obowiązującą w tym
przypadku jest ograniczenie
odpowiedzialności posiadacza
karty płatniczej zachowujące-
go należytą staran-
ność. Ograniczenie
odpowiedzialności
jest limitowane ze
względu na czas oraz
na kwotę przeprowa-
dzonych transakcji.
Ograniczenie czaso-
we wyraża się w tym,
iż posiadacz karty płatniczej
nie ponosi odpowiedzialności
za przeprowadzone utraconą
kartą płatniczą transakcje od
chwili zgłoszenia zastrzeżenia
karty wydawcy. Ograniczenie
kwotowe ma natomiast zasto-
sowanie do okresu od utraty
karty płatniczej do zgłoszenia
zastrzeżenia. W tym przypad-
ku odpowiedzialność posiada-
cza karty płatniczej ograniczo-
na jest do równowartości 150
euro. Transakcje przewyższa-
jące tę kwotę, które zostały do-
konane do chwili zgłoszenia
zastrzeżenia, obciążają wy-
dawcę karty. Dodać należy, iż
wielu wydawców proponuje
posiadaczom zawarcie umowy
ubezpieczenia w ramach któ-
rej za określoną opłatą posia-
dacz karty może zabezpieczyć
się również przed utratą, w sy-
tuacji utraty karty, kwoty limi-
tu odpowiedzialności przewi-
dzianej przez ustawodawcę.
Kluczowym momentem roz-
dzielającym limitowaną kwo-
towo odpowiedzialność posia-
dacza od pełnej odpowiedzial-
ności wydawcy jest chwila
zgłoszenia zastrzeżenia karty.
Procedura i sposób wykonania
tej czynności musi być zawarta
w umowie karty płatniczej.
szybciej po dostrzeżeniu przez
posiadacza faktu utraty karty
nie tylko w związku z możli-
wością podjęcia przez wydaw-
cę karty kroków uniemożli-
wiających jej wykorzystanie
przez osobę nieuprawnioną,
ale przede wszystkim w związ-
ku z tym, iż krótki czas pomię-
dzy utratą karty a zgłoszeniem
wszystkim chodzi tu o doko-
nywanie płatności na zaufa-
nych stronach internetowych,
które zabezpieczają dane
przesyłane przy dokonywaniu
transakcji poprzez szyfrowa-
nie połączenia lub bardziej za-
awansowane technologie we-
ryfikacji tożsamości posiada-
cza karty oraz sklepu interne-
acji niefrasobliwego lub nie-
przemyślanego zachowania
człowieka. Konieczne jest wy-
raźne podkreślenie, iż bezpie-
czeństwo dokonywania trans-
akcji kartami płatniczymi uza-
leżnione jest od bezpieczeń-
stwa poszczególnych
elementów wykorzystywa-
nych w procesie dokonywania
transakcji, a jego poziom uza-
leżniony jest od poziomu bez-
pieczeństwa, jaki gwarantuje
najsłabszy element systemu.
Polski rynek kart płatni-
czych uważany jest za bez-
pieczny, co jednocześnie prze-
kłada się na zaufanie klientów
do tej formy dokonywania
transakcji. Dotychczasowa dy-
namika rozwoju tego rynku
zarówno z punktu widzenia
ilości kart, wartości i ilości
operacji nimi dokonywanych
jest najlepszym potwierdze-
niem powyższej tezy. Należy
jednak zwracać uwagę na fakt,
iż utrzymanie dynamiki tego
segmentu płatności elektro-
nicznych będzie możliwe, jeże-
li będzie on segmentem speł-
niającym cały czas wysokie
wymogi w zakresie bezpie-
czeństwa, to zaś uzależnione
jest nie tyko od technologii, ale
również w dużej mierze od
prawidłowego zachowania je-
go uczestników.
Pamiętać należy, iż zaufa-
nie do płatności dokonywa-
nych kartami płatniczymi
związane jest nierozerwalnie
z zaufaniem do innych sposo-
bów dokonywania płatności
elektronicznych, a zaufanie to
jest podstawą, na której po-
wstają zręby zarówno nowo-
czesnej gospodarki elektro-
nicznej naszego kraju, jak
również szeroko pojętego spo-
łeczeństwa informatycznego.
Dlatego problematyce bezpie-
czeństwa dokonywania trans-
akcji elektronicznych poświę-
cony zostanie odrębny cykl ar-
tykułów, który niebawem uka-
że się na łamach Gazety
Prawnej.
■
płatniczych pojęcie
bezpieczeństwa
kojarzone jest w chwili obecnej
głównie z problematyką kart
kopiowanych. Pojawiające się
w ostatnim czasie w mediach
informacje dotyczące incyden-
tów związanych z wykryciem
urządzeń do kopiowania kart
umieszczonych na bankoma-
tach, czy też pozyskiwaniu da-
nych umieszczonych na kar-
tach przez nieuczciwych sprze-
dawców ukierunkowują koja-
rzenie pojęcia bezpieczeństwa
dokonywania transakcji przy
wykorzystaniu kart płatni-
czych właściwie wyłącznie na
powyżej wskazaną problema-
tykę.
mat bezpieczeństwa transakcji
dokonywanych kartami płatni-
czymi, obowiązujące w tym
zakresie regulacje prawne.
Regulacje ustawowe
Ustawodawca polski,
w przywoływanej już niejed-
nokrotnie ustawie o elektro-
nicznych instrumentach płat-
niczych, w rozdziale poświę-
conym kartom płatniczym,
umieścił zespół regulacji bez-
pośrednio lub pośrednio od-
noszących się do kwestii zwią-
zanych z bezpieczeństwem
kart. Warto zauważyć, iż re-
gulacje te odnoszą się do obo-
wiązków posiadacza karty
oraz wydawcy, ale jednocze-
śnie regulują kwestie odpo-
wiedzialności finansowej z ty-
tułu transakcji dokonanych
przez osoby nieuprawnione.
W tym miejscu wskazać moż-
na na dwie płaszczyzny zjawi-
ska, które określane jest jako
bezpieczeństwo transakcji do-
konywanych kartami płatni-
czymi – aspekt związany
z prawami i obowiązkami
stron, które związane są z sy-
tuacją standardową, czyli
z funkcjonowaniem stron
umowy karty płatniczej na co
dzień (np. obowiązek posia-
dacza ochrony karty płatni-
czej przez wykorzystaniem
przez osoby niepowołane)
oraz z sytuacjami niestandar-
dowymi – wstępującymi
w momencie utraty karty,
a nawet w chwili, kiedy zacho-
dzi sytuacja dokonania trans-
akcji przez osoby nieupraw-
nione.
Katalog czynności, które po-
dejmowane powinny być przez
strony umowy o kartę płatni-
czą, można wyznaczyć na pod-
stawie przepisów ustawowych,
których uzupełnieniem mogą
być postanowienia konkretnej
umowy zawieranej pomiędzy
wydawcą i posiadaczem karty
oraz w przypadku gdy wydaw-
ca przyjmuje tego rodzaju uzu-
pełnienie postanowień umow-
nych – poprzez regulaminy ko-
rzystania z kart. Z punktu wi-
dzenia posiadacza konieczne
jest zapoznanie się z wyznacz-
nikami prawidłowego postępo-
150
euro
Odpowiedzialność posiadacza
Przy utracie karty płatniczej odpowiedzialność
posiadacza od chwili jej utraty do momentu
zgłoszenia zastrzeżenia ograniczona jest do
równowartości 150 euro
zastrzeżenia obniża ryzyko
wystąpienia strat po stronie
posiadacza karty płatniczej
w ramach limitu jego odpo-
wiedzialności.
towego. Przestrzegać należy
zasady niepodawania danych
zawartych na karcie na stro-
nach niezabezpieczonych, jak
również odpowiadania na ko-
respondencję elektroniczną
zawierająca prośby o podanie
danych karty. Pozyskiwanie
danych kart w ten sposób zdo-
bywa sobie coraz większą po-
pularność wśród przestępców,
na szczęście w odniesieniu do
posiadaczy polskich kart płat-
niczych sytuacje takie nie wy-
stępują w dużej skali.
Obowiązki posiadacza karty
W sytuacjach, które określi-
liśmy mianem standardo-
wych, posiadacz powinien
przede wszystkim zwracać
uwagę na to, aby nie przecho-
wywać karty wraz z kodem
PIN oraz nie przekazywać kar-
ty płatniczej osobom nie-
uprawnionym (osobą nie-
uprawnioną są w tym przy-
padku również współmałżon-
kowie lub dzieci). Ważnym
elementem wpływającym na
bezpieczeństwo dokonywania
transakcji kartą jest obserwo-
wanie karty i niedopuszczenie
do tego, aby przyjmujący płat-
ność pracownik punktu akcep-
tującego oddalał się z kartą
w celu dokonania transakcji.
W chwili obecnej, ponieważ
coraz większą popularność
zdobywają terminale przeno-
śne nawet w sytuacji dokony-
wania transakcji przy użyciu
karty w restauracji posiadacz
może poprosić kelnera o przy-
niesienie terminala do stolika
w celu uregulowania płatno-
ści. W przypadku braku takie-
go urządzenia, posiadacz kar-
ty powinien udać się wraz
z kelnerem do miejsca zainsta-
lowania terminala w celu do-
konania płatności.
Przy dokonywaniu wypłaty
gotówki z bankomatu należy
przede wszystkim zwrócić
uwagę na to, czy wygląd urzą-
dzenia nie budzi naszych po-
dejrzeń. W sytuacji gdy posia-
dacz zauważy na bankomacie
element, który wzbudza podej-
rzenie, powinien zrezygnować
z dokonywania transakcji w da-
nym urządzeniu. W tym przy-
padku, podobnie jak w sytuacji
niemożności lub trudności
w korzystaniu z bankoma-
tu,wskazane byłoby skontakto-
wanie się posiadacza z właści-
cielem bankomatu, którego da-
ne wraz z telefonem kontakto-
wym powinny znajdować się
na urządzeniu, i poinformowa-
nie go o występujących proble-
mach.
W sytuacji gdy wydawca
karty zapewnia możliwość do-
konywania płatności kartą za
towary nabywane przez inter-
net, posiadacz powinien rów-
nież pamiętać o zachowaniu
podstawowych zasad bez-
piecznego dokonywania tego
typu transakcji. Przede
Obszary bezpieczeństwa
Następuje paradoksalna sy-
tuacja, w której problematyka
bezpieczeństwa kart płatni-
czych utożsamiana jest ze zja-
wiskami przestępczymi i przy-
padkami nieuprawnionego wy-
korzystania tego rodzaju elek-
tronicznych instrumentów
płatniczych występującymi
w bardzo ograniczonym zakre-
sie. Ponieważ zagadnienie jest
o wiele bardziej złożone, dzi-
siejszy, ostatni artykuł naszego
cyklu chcielibyśmy poświęcić
naszkicowaniu ogólnych ram
problematyki bezpieczeństwa
kart płatniczych, co jednocze-
śnie stanowić będzie wstęp do
kolejnego cyklu artykułów, któ-
re dedykowane będą w całości
bezpieczeństwu dokonywania
transakcji kartami płatniczymi
oraz transakcji dokonywanych
przy wykorzystaniu innych
elektronicznych instrumentów
płatniczych.
Na problematykę bezpie-
czeństwa transakcji dokony-
wanych kartami składa się kil-
ka obszarów. Z jednej strony
będzie to obszar powiązany
z budową karty i nośnikiem,
na którym zapisywane są da-
ne wykorzystywane w proce-
sie dokonywania transakcji,
z drugiej strony obszar techno-
logii wykorzystywanych przez
wydawcę, agenta rozliczenio-
wego i akceptanta do zabez-
pieczenia danych przekazywa-
Ważny najsłabszy element
Problematyka bezpieczeń-
stwa dokonywania transakcji
kartami płatniczymi jest zja-
wiskiem wieloaspektowym,
w tym związanym z technolo-
gią przechowywania danych
na karcie, które wykorzysty-
wane są w procesie przepro-
wadzania transakcji. Im więk-
sze zaawansowanie technolo-
giczne nośnika, w który wypo-
sażona jest karta, tym trudniej
jest pozyskać te informacje.
Należy jednak zwrócić uwagę
na to, że nawet najlepsze za-
bezpieczenie techniczne nie
pociąga za sobą stuprocento-
wej odporności karty na dzia-
łania osób nieuprawnionych.
Z praktyki wynika, iż nawet
najlepsze zabezpieczenia mo-
gą nie przynieść efektu w sytu-
Zastrzeżenie karty
Najczęściej występującą
metodą zgłaszania zastrzeże-
nia karty jest kontakt telefo-
niczny ze wskazanym przez
wydawcę centrum obsługi
kart. Dobrą praktyką posiada-
cza powinno być zapisanie te-
go numeru np. w pamięci tele-
fonu komórkowego. Zdarzają
się również przypadku, w któ-
rych posiadacze nie są w sta-
nie znaleźć tego numeru tele-
fonu lub nie posiadają nume-
rów telefonów do wszystkich
wydawców kart, które utraci-
li. W takim przypadku wygod-
nym i efektywnym sposobem
na szybkie uzyskanie nume-
rów jest skorzystanie z wyszu-
kiwarki internetowej umiesz-
czonej na stronie Związku
Banków Polskich pod adresem
Przeglądarka jest również do-
stępna poprzez banner Za-
strzeż kartę na stronie głów-
nej Związku Banków Polskich
padku braku dostępu do serwi-
su www istnieje również moż-
liwość skorzystania z wyszuki-
warki poprzez wap pod adre-
Zgłoszenie zastrzeżenia kar-
ty powinno nastąpić jak naj-
REMIGIUSZ W. KASZUBSKI
dr hab., dyrektor w Związku Banków Polskich
■
JĘDRZEJ GRODZICKI
doradca prezesa Związku Banków Polskich
Akceptant – podmiot, który umożliwia posiadaczowi karty
w kontakcie bezpośrednim dokonanie rozliczenia z tytułu płatności
za nabywany towar lub świadczoną usługę
–
Gazeta Prawna 144/2008
■
Ustawowe prawa i obowiązki agenta rozliczeniowego
–
Gazeta Prawna 154/2008
Ważne! Ograniczenie czasowe wyraża się w tym, iż posiadacz karty
płatniczej nie ponosi odpowiedzialności za przeprowadzo-
ne utraconą kartą płatniczą transakcje od chwili zgłoszenia
zastrzeżenia karty wydawcy
Wybór terminalu akceptującego karty płatnicze
–
Gazeta Prawna 159/2008
■
Karty płatnicze pomagają zarządzać finansami domowymi i
firmowymi
nych w procesie dokonywania
transakcji kartą płatniczą, ko-
lejnym elementem będzie spo-
sób zachowania się posiadacza
w stosunku do karty i PIN ko-
du, jak również środowisko
i sposób dokonywania transak-
cji (np. transakcja bankomato-
wa, w terminalu elektronicz-
nym, czy dokonywana przez
internet). Elementem składo-
wym omawianej problematy-
ki są również, niejednokrotnie
niedoceniane i nieuwzględnia-
ne przy rozważaniach na te-
wania, ponieważ jedynie odpo-
wiednie zachowanie, zgodne
z obowiązkami stanowi pod-
stawę do zaistnienia przesła-
nek ochrony ustawowej
w chwili wystąpienia sytuacji,
którą powyżej określiliśmy ja-
ko niestandardową, czyli prze-
prowadzenia kartą transakcji
przez osobę nieuprawnioną.
W przypadku gdy posiadacz
nie przyczynił się do wystąpie-
nia sytuacji związanej z nie-
uprawnionym użyciem karty
płatniczej, ustawodawca pol-
–
Gazeta Prawna 163/2008
Dzięki płatnościom kartami przedsiębiorca może zwiększyć
przychody i lojalność klientów –
Gazeta Prawna 168/2008
■
Używanie kart płatniczych daje wiele korzyści i gwarantuje bez-
pieczeństwo
– Gazeta Prawna 173/2008
■
Posiadacze kart płatniczych mogą delegować uprawnienia na inne
osoby
– Gazeta Prawna 178/2008
■
Karty mikroprocesorowe poprawiają bezpieczeństwo transakcji
– Gazeta Prawna 183/2008
■
Za zakupy w sieci internetowej wygodnie i bezpiecznie można pła-
cić kartą
– Gazeta Prawna 188/2008
WWW.GAZETAPRAWNA.PL
zawieranych przy użyciu kart płatniczych
W
odniesieniu do kart
■
Pisaliśmy o tym
■
■
■
CZWARTEK
2 PAŹDZIERNIKA
2008
| nr 193
Moja firma
WWW.GAZETAPRAWNA.PL
C5
Rozmowa z ROBERTEM KOZIŃSKIM, dyrektorem Departamentu Wspierania Przedsiębiorczości i Innowacji w BGK
Łatwiej sięgnąć po środki z UE
FPU Zabezpieczenia kredytów dla przedsiębiorców
Poręczenie nawet
do 5 mln euro
Produkty oferowane w ramach Funduszu Poręczeń Unijnych
pomagają przedsiębiorcom pozyskać środki z funduszy unijnych
nie tylko na inwestycje, ale też na szkolenia, działalność
naukowo-badawczą lub innowacyjną.
Wykaz banków współpracują-
cych z Bankiem Gospodarstwa
Krajowego w ramach Funduszu
Poręczeń Unijnych
Ze środków Funduszu
Poręczeń Unijnych udzielane
są poręczenia lub gwarancje
spłaty kredytu do 80 proc.
jego kwoty i równowartości
5 mln euro.
P
oręczenie lub gwaran-
nia kontraktu. Gwarancja ta
jest przeznaczona dla przed-
siębiorców będących wyko-
nawcami projektów dofinan-
sowanych z UE. Zdarza się
bowiem, że beneficjenci pod-
pisując umowę z wyłonio-
nym w przetargu wykonaw-
cą, żądają zabezpieczeń do-
brego wykonania kontraktu.
Zainteresowani przedsię-
biorcy mogą uzyskać gwa-
rancję do wysokości 80 proc.
umowy i równowartości 500
tys. euro. Wnioskodawcą
gwarancji jest przedsiębior-
ca, który jest wykonawcą
kontraktu. Gwarancja wy-
stawiana jest na rzecz pod-
miotu realizującego przed-
sięwzięcie, np. gminy – bene-
ficjenta środków unijnych.
Środki z gwarancji zostaną
wypłacone, jeśli zabezpie-
czony nią kontrakt nie zosta-
nie zrealizowany zgodnie
z umową. Od gwarancji do-
brego wykonania kontraktu
pobierana jest jednorazowa
prowizja w wysokości 1 proc.
kwoty gwarancji za każdy
rozpoczęty rok jej obowiązy-
wania.
Dla wielu firm główną barierą
w dostępie do kredytu bankowe-
go jest brak dostatecznych zabez-
pieczeń. W jaki sposób Fundusz
Poręczeń Unijnych ułatwia pozy-
skanie środków na inwestycje?
– Fundusz Poręczeń Unij-
nych (FPU) ułatwia przedsię-
biorcom pozyskanie środków
z Unii Europejskiej nie tylko na
inwestycje, ale także na inne-
go typu projekty dofinansowy-
wane z europejskich progra-
mów operacyjnych. Niektóre
działania zapisane w progra-
mach dotyczą przecież szko-
leń, działalności naukowo-ba-
dawczej, innowacyjnej. Tak
więc z FPU można skorzystać
z zabezpieczeń na różnego ro-
dzaju projekty.
Spectrum zabezpieczeń
z FPU jest też szerokie. Są to:
poręczenia/gwarancje spłaty
kredytów, gwarancje realizacji
przedsięwzięcia, gwarancje
dobrego wykonania kontraktu
czy też regwarancje. Produkty
z Funduszu Poręczeń Unijnych
oferujemy przedsiębiorcom,
którzy nie dysponują własny-
mi zabezpieczeniami bądź wo-
lą je wykorzystać do realizacji
innych projektów niezwiąza-
nych np. z funduszami unijny-
mi. Fundusz Poręczeń Unij-
nych został utworzony w celu
likwidacji barier w dostępie do
finansowania unijnego, gdzie
wymagane jest przedstawie-
nie odpowiednich zabezpie-
ten wraz z pozostałymi, nie-
zbędnymi do podjęcia decyzji
o udzieleniu klientowi kredy-
tu przyjmuje bank kredytują-
cy. My – BGK – nie wymaga-
my żadnych dodatkowych do-
kumentów. Decyzja jest po-
dejmowana na linii bank
kredytujący–BGK, tak więc
klient jest od początku do
końca obsługiwany tylko w
jednym miejscu.
O gwarancję dobrego wyko-
nania kontraktu klienci także
ubiegają się w bankach, które
podpisały z BGK umowę. Je-
dynie gwarancję realizacji
przedsięwzięcia oferujemy
poprzez sieć naszych oddzia-
łów Banku Gospodarstwa Kra-
jowego.
Klienci, którzy chcą uzyskać poręcze-
nie/gwarancję spłaty kredytu zacią-
gniętego na przedsięwzięcie współ-
finansowane z Unii Europejskiej,
bądź klienci będący podwykonaw-
cami przedsięwzięcia dofinansowy-
wanego z UE, którzy chcą uzyskać
kredyt z poręczeniem/gwarancją
z FPU do wysokości 80 proc. kwoty
kredytu i do 5 mln euro, mogą skła-
dać wnioski o poręczenie/gwarancję
z FPU w następujących bankach:
■
Bank BPH,
■
cję spłaty kredytu do
wysokości 17,91 mln zł (rów-
nowartość 5 mln euro wg
kursu NBP z ostatniego dnia
roku poprzedzającego rok
udzielenia poręczenia/gwa-
rancji) z Funduszu Poręczeń
Unijnych (FPU) może uzy-
skać bezpośredni odbiorca
pomocy UE oraz wykonawca
dofinansowywanego przed-
sięwzięcia na każdym etapie
realizacji projektu, również
w odniesieniu do już przy-
znanych kredytów. Pozwala
to beneficjentom na zamianę
dotychczasowych zabezpie-
czeń, np. hipoteki na porę-
czenie lub gwarancję z FPU.
Opłata prowizyjna za zabez-
pieczenie z FPU jest jednora-
zowa, zależna od okresu po-
ręczenia lub gwarancji i nali-
czana od kwoty objętej za-
bezpieczeniem.
W celu zminimalizowania
kosztów ponoszonych przez
klientów, BGK uzgodnił
z bankami kredytującymi za-
sadę uzależniającą wysokość
prowizji od wysokości mar-
ży kredytowej – im niższą
marżę przyzna bank kredy-
tujący, tym niższa jest opłata
prowizyjna. Możliwa jest ob-
niżka nawet o 70 proc. opła-
ty za poręczenie/gwarancję.
Ustanowienie zabezpie-
czenia z FPU polega na wy-
pełnieniu wniosku i złożeniu
go w banku, z którego bene-
ficjent uzyskuje kredyt (peł-
na lista banków współpracu-
jących na www.bgk.com.pl).
Żadnych formalności klient
nie załatwia w BGK, wszyst-
kie dokumenty należy skła-
dać w banku kredytującym.
Kilka banków współpracuje
z BGK na zasadzie tzw. trybu
portfelowego, który umożli-
wia im samodzielne zapro-
ponowanie, w imieniu BGK,
poręczenia z FPU (do 500
tys. euro – 1,791 mln zł wg
kursu NBP na ostatni dzień
roku poprzedzającego rok
udzielenia poręczenia/gwa-
rancji), co znacząco przy-
spiesza uzyskanie zabezpie-
czenia.
Bank DnB NORD Polska,
■
Bank Gospodarki Żywnościowej,
■
Bank Handlowy w Warszawie,
■
Bank Millennium,
■
Bank Ochrony Środowiska,
■
Bank Pekao,
■
Bank Pocztowy,
■
Bank Polskiej Spółdzielczości,
■
Bank Współpracy Europejskiej,
■
BRE Bank,
■
Danske Bank Polska,
■
Deutsche Bank Polska,
■
Deutsche Bank PBC,
■
■
Czy korzystanie z tego rodzaju
zabezpieczenia wiąże się z jaki-
miś kosztami?
– Tak, ale udzielanie zabez-
pieczeń z Funduszu Poręczeń
Unijnych nie jest bardzo kosz-
towne. Istotny jest fakt, że
w niektórych programach
operacyjnych istnieje możli-
wość zakwalifikowania opłat
za zabezpieczenie do kosztów
kwalifikowanych.
Opłata prowizyjna za porę-
czenie spłaty kredytu jest jed-
norazowa i uzależniona od
kwoty objętej poręczeniem,
okresu, na jaki jest ono udzie-
lane, a także od wysokości
marży kredytowej, którą przy-
Dominet Bank,
■
Dresdner Bank AG Oddział w Pol-
sce,
■
DZ Bank Polska,
■
Gospodarczy Bank Wielkopolski,
■
HSBC Bank Polska,
■
ING Bank Śląski,
■
■
Poręczenia i gwarancje z Fun-
duszu Poręczeń Unijnych dają
często niepowtarzalną możli-
wość skorzystania z unijnych
dotacji. Dlaczego więc nie cie-
szą się dużym zainteresowa-
niem wśród potencjalnych be-
neficjentów?
– To pytanie sami sobie za-
dajemy. Z jednej strony mamy
sygnały, że wiedza na temat
zabezpieczeń z FPU wśród po-
tencjalnych klientów jest sto-
sunkowo niewielka, stąd na-
sze wysiłki, aby tę wiedzę pro-
pagować, choćby poprzez ten
wywiad.
Z drugiej strony wiemy, że
doradcy w bankach współpra-
cujących z nami działają we-
dług dawno ukształtowanego
schematu i proponują klien-
tom tradycyjne formy zabez-
pieczeń, nie oferując poręczeń
i gwarancji z Funduszu Porę-
czeń Unijnych. Tu też jest zada-
nie dla pracowników BGK, aby
ponawiać szkolenia w bankach
współpracujących, gdzie czę-
sto zmieniająca się kadra wy-
maga doinformowania.
Reasumując, o naszych za-
bezpieczeniach klienci powin-
ni dowiadywać się z dwóch
stron: z mediów, konferencji,
szkoleń itp., a także od dorad-
ców w bankach, którzy propo-
nując dane rozwiązanie finan-
sowe przedstawialiby możli-
wość uzyskania poręczenia lub
gwarancji z Funduszu Porę-
czeń Unijnych.
■
Rozmawiał ADAM MAKOSZ
Invest-Bank,
■
Krakowski Bank Spółdzielczy,
■
Kredyt Bank,
■
Mazowiecki Bank Regionalny,
■
Nordea Bank Polska,
■
Gwarancja realizacji
przedsięwzięcia unijnego
Gwarancja realizacji przed-
sięwzięcia ułatwia wykona-
nie głównie projektów mięk-
kich, np. szkoleniowych, re-
alizowanych bezpośrednio ze
środków dotacji. Instytucje
podejmujące decyzje o dofi-
nansowaniu wymagają bo-
wiem przedstawienia przez
wykonawcę przedsięwzięcia
zabezpieczenia na wypadek,
gdyby wsparty projekt nie zo-
stał wykonany zgodnie z pla-
nem. Gwarancja odznacza
się najwyższą wiarygodno-
ścią, jest zatem atrakcyjną
formą zabezpieczenia przed-
stawianą instytucji podejmu-
jącej decyzję o dofinansowa-
niu projektu. Gwarancje re-
alizacji przedsięwzięcia wy-
dają oddziały BGK. Okres
obowiązywania gwarancji
jest dostosowany do indywi-
dualnych potrzeb firmy i wy-
nika z umowy o dofinanso-
wanie przedsięwzięcia. Gwa-
rancja obejmuje do 80 proc.
wartości przedsięwzięcia i nie
może przekroczyć kwoty
5 mln euro. Od jej udzielenia
pobierana jest jednorazowa
prowizja w wysokości 0,6
proc. kwoty gwarancji za każ-
dy rozpoczęty kwartał jej
obowiązywania.
■
PKO Bank Polski,
■
Rabobank Polska,
■
Raiffeisen Bank Polska,
■
i podczas realizacji przedsięwzięcia
„
WestLB Bank Polska.
Klienci, którzy chcą uzyskać porę-
czenie spłaty kredytu zaciągniętego
na przedsięwzięcie współfinanso-
wane z UE, bądź klienci będący
podwykonawcami przedsięwzięcia
dofinansowywanego z UE, którzy
chcą uzyskać kredyt z poręczeniem
z FPU do wysokości 80 proc. kwoty
kredytu i do 500 tys. euro, w mogą
składać wnioski o poręczenie z FPU
w następujących bankach:
■
Bank Gospodarki Żywnościowej,
■
Bank DnB Nord Polska,
■
Fundusz Poręczeń Unijnych powstał w celu
likwidacji barier w dostępie do finansowania
unijnego, gdzie wymagane jest przedstawienie
odpowiednich zabezpieczeń – zarówno
w procesie uzyskiwania kredytu bankowego, jak
Bank Polskiej Spółdzielczości,
■
Gospodarczy Bank Wielkopolski,
■
ING Bank Śląski,
■
Krakowski Bank Spółdzielczy,
■
Mazowiecki Bank Regionalny,
■
czeń – zarówno w procesie
uzyskiwania kredytu banko-
wego, jak i podczas realizacji
przedsięwzięcia.
znaje bank kredytujący. Opła-
ty kształtują się na poziomie
0,5–1,5 proc. wartości kwoty
poręczanej i w zależności od
wysokości marży kredytowej
mogą być obniżone nawet o 70
proc.
Opłata za wydanie gwaran-
cji realizacji przedsięwzięcia
wynosi 0,6 proc. kwoty gwa-
rancji za każdy rozpoczęty
kwartał jej obowiązywania.
Opłata za wydanie gwa-
rancji dobrego wykonania
kontraktu pobierana jest
w wysokości 1 proc. kwoty
tego zabezpieczenia za każ-
dy rozpoczęty rok jej obowią-
zywania.
PKO Bank Polski.
Klienci, którzy ubiegają się o gwa-
rancję dobrego wykonania kon-
traktu do 80 proc. kwoty kontraktu
i do 500 tys. euro, mogą złożyć
wniosek w następujących ban-
kach:
■
Bank DnB Nord Polska,
■
Gospodarczy Bank Wielkopolski,
■
■
Jak wygląda procedura ubie-
gania się o poręczenie czy gwa-
rancję z Funduszu?
– W przypadku ubiegania
się o poręczenie/gwarancje
spłaty kredytu klient załatwia
wszystkie sprawy w banku,
w którym stara się o kredyt.
Jeśli jest to bank, który podpi-
sał z nami umowę (jest ich 29,
patrz tabela), wówczas może
otrzymać tam wniosek o porę-
czenie/gwarancję z Funduszu
Poręczeń Unijnych. Dokument
ING Bank Śląski,
■
Krakowski Bank Spółdzielczy,
■
Mazowiecki Bank Regionalny.
Klienci, którzy ubiegają się o gwa-
rancję realizacji przedsięwzięcia do
80 proc. kwoty przedsięwzięcia
i do 5 mln euro mogą złożyć wnio-
sek w oddziałach BGK (lista od-
działów znajduje się na stronie
www.bgk.com.pl).
Gwarancja dobrego
wykonania kontraktu
BGK oferuje za pośrednic-
twem niektórych banków
gwarancję dobrego wykona-
Więcej: www.bgk.com.pl
reklama
FUNDUSZ PORĘCZEŃ UNIJNYCH
dla Firm
Poręczenia i gwarancje:
dla firm i samorządów
do kwoty 5 mln euro
na projekty unijne
BGK Linia: 0 801 66 76 55
www.bgk.com.pl
■
[ Pobierz całość w formacie PDF ]