MozgUZ Temat4, fizjo, neurologia
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Mózg, umysł i zachowanie
Temat IV
Percepcja wzrokowa
(przedmioty)
Dlaczego wzrokowe rozpoznawanie
obiektów jest ważne?
Rozpoznawanie obiektów jest fundamentalnym
procesem poznawczym:
Koniecznym do nawiązania relacji ze środowiskiem/
koniecznym w
przystosowaniu się
do danego środowiska
Koniecznym w nadawaniu sensu, znaczenia elementom
otoczenia
Rozwija się wcześnie w dzieciństwie
Prawdopodobnie ma podstawy biologiczne
1
Klasyczne testy wzrokowego
rozpoznawania obiektów
Wzrokowa prezentacja rysunków obiektów
Zadanie nazywania
(« Czy możesz podać nazwę obiektu ?»)
Dopasowywanie nazw do obiektów
(« Która z trzech nazw
odpowiada rysunkowi? »)
Test znajomości realnych/ fikcyjnych obiektów
(« Czy ten
obiekt jest Tobie znajomy? », + szacowanie na skali,
np. 1 = nieznany, 10 = bardzo znany)
Problemy wzrokowego
rozpoznawania przedmiotów
Mały uśmiech był widoczny na jego twarzy. Wyglądało na to, że
zdecydował się zakończyć badaniei wziąć kapelusz. Podniósł
rękę i chwycił głowę swojej żony.
Pomylił swoją żonę z kapeluszem!
(Sacks, 1985)
2
Deficyty rozpoznawania: ogólna
definicja agnozji
Ogólna definicja agnozji
Deficyt rozpoznawania bodźców tylko jednej modalności
sensorycznej, bez elementarnego deficytu tej modalności i bez
większych deficytów innych złożonych funkcji poznawczych,
takich jak język, pamięć i zdolności intelektualne
(Bruyer, 1994)
Należy podkreślić:
Agnozja dotyczy określonej modalności
Koncepcja elementarnego deficytu sensorycznego
Zgodnie z tą definicją, agnozja jest
jednolitym deficytem
rozpoznawania
(np. dotyka wzrokowego rozpoznawania
obiektów, twarzy, słów...)
Deficyty rozpoznawania: podział
wzrokowej agnozji
Pomimo tej definicji, jest
kilka typów
wzrokowej
agnozji, kilka typów deficytu rozpoznawania
Lissauer
(1890):
Apercepcyjna agnozja:
upośledzenie rozpoznawania wynika z
wadliwych procesów
percepcyjnych
prowadząc do zbudowania « strukturalnej »
reprezentacji prezentowanego bodźca
Taki deficyt percepcyjny dotyczy procesów, które wykraczają
poza elementarny deficyt sensoryczny
3
Deficyty rozpoznawania: podział
wzrokowej agnozji
Agnozja asocjacyjna
: upośledzenie rozpoznawania wynika z
deficytu w
kojarzeniu
nienaruszonych strukturalnych
reprezentacji prezentowanych bodźców z pamięciową
reprezentacją tych bodźców
Problemy związane z rozróżnieniem Lissauer’a:
Rozróżnienie między deficytem apercepcyjnym a asocjacyjnym
jest zbyt szerokie (są różne typy agnozji apercepcyjnej i
asocjacyjnej)
Deficyty apercepcyjne i asocjacyjne są trudne do klarownego
oddzielenia
Deficyty rozpoznawania: podział
wzrokowej agnozji
Podział agnozji asocjacyjnych ze względu na
obiekt
(
agnozje
związane z obiektem
)
Agnozja przedmiotów
: deficyt rozpoznawania dotyczy tylko
przedmiotów, podczas gdy rozpoznawanie twarzy i słów jest
zachowane
Agnozja twarzy
(
prozopagnozja
): dotyczy tylko twarzy, podczas
gdy rozpoznawanie przedmiotów i słów jest zachowane
Agnozja słów pisanych
(
czysta aleksja
): dotyczy tylko słów,
podczas gdy rozpoznawanie przedmiotów i twarzy jest
zachowane
4
Przykładowy model rozpoznawania
obiektów
Punkt początkowy, obliczeniowy model percepcji
wzrokowej (z psychologii poznawczej)
Model Davida Marr’a
(1982): 3 hierarchiczne
fazy/moduły wzrokowego przetwarzania informacji.
Kiedy informacje wzrokowe przejdą przez te
3 fazy, następuje rozpoznanie
obiekt
(1)
Pierwotny szkic
(2)
2
1/2
D Szkic
(3)
3D szkic
Reprezentacja w pamięci
Rozpoznanie
Przykładowy model rozpoznawania
obiektów
1)
Surowy pierwotny szkic
Surowe informacje wzrokowe zakodowane przez siatkówkę oka
(retinę) są analizowane i krawędzie obrazu (bazowe informacje
wzrokowe) są wyodrębniane
Pierwotny szkic to reprezentacja retino - zależna (współrzędne
reprezentacji odzwierciedlają strukturę siatkówki)
Ten
sam obiekt
prezentowany pod różnymi kątami ma
różne
pierwotne szkice
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]