Mobbing, BHP
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Czym jest mobbing?
MOB BING A KO DEKS PRA CY
Czy to też mobbing?
Po ję cie mob bin gu do ty czy dwóch aspek tów:
psy cho lo gicz ne go oraz praw ne go. Na psy -
cho lo gicz ną de ni cję mob bin gu skła da ją się
wszyst kie za cho wa nia w pra cy, nie za wsze
do ty czą ce oso by za trud nio nej, któ re na ru sza -
ją do bra oso bi ste nie za le żnie od kie run ku
i ro dza ju dzia łań oraz osób w nie za an ga żo -
wa nych.
We dług Ko dek su pra cy mob bing
ozna cza dzia ła nia lub za cho wa nia
do ty czą ce pra cow ni ka lub skie ro wa -
ne prze ciw ko pra cow ni ko wi, po le ga -
ją ce na upo rczy wym i dłu go trwa łym
nę ka niu lub za stra sza niu pra cow ni -
ka, wy wo łu ją ce u nie go za ni żo ną
oce nę przy dat no ści za wo do wej, po -
wo du ją ce lub ma ją ce na ce lu po ni że -
nie lub ośmie sze nie pra cow ni ka,
izo lo wa nie go lub wy eli mi no wa nie
z ze spo łu współ pra cow ni ków.
Mob bin giem nie jest dys cy pli no wa nie per so -
ne lu – kie dy dzia ła nia pra co daw cy lub prze ło -
żo ne go nie są wy łącz ne i wy jąt ko we w sto -
sunku do osoby lub grupy osób, tylko dotyczą
za rzą dza nia ca łą gru pą pra cow ni czą. Je że li
po le ce nie wy ko na nia za da nia nie na ru sza
Two jej god no ści, jest zgod ne z kwa li ka cja mi
i za kre sem obo wiąz ków to z cech sto sun ku
pra cy wy ni ka ko niecz ność je go wy ko na nia.
Dla te go, je że li uwa żasz, że pa dłeś oa rą dzia -
łań przy po mi na ją cych mob bing, upew nij się,
czy speł niasz kry te ria de ni cji mob bin gu za -
war tej w Ko dek sie pra cy.
Mob bing w tym ro zu mie niu
to usys te ma ty zo wa na for ma
prze mo cy psy chicz nej
lub/i zycz nej sto so wa na
wobec osoby lub grupy osób
przez współ pra cow ni ków –
ko le gów, prze ło żo nych
lub pod wład nych.
Ofia rą tak ro zu mia ne go mob bin gu mo że
być tyl ko pra cow nik, czy li oso ba za trud nio -
na na pod sta wie umo wy o pra cę. War to pa -
mię tać, że mob be rem, czy li oso bą do pusz -
cza ją cą się mob bin gu, mo że być oso ba,
któ ra nie jest pra cow ni kiem np. za trud nio -
na na pod sta wie umo wy cy wil no praw nej.
Pa mię taj, że po zew są do wy w myśl Ko dek su
pra cy kie ru je się za wsze prze ciw ko pra co -
daw cy, nie za le żnie od te go, kto jest fak tycz -
nym sprawcą mobbingu, nawet jeśli jest nim
współ pra cow nik.
Może się zdarzyć, że będziesz oarą
mob bin gu w aspek cie psy cho lo gicz -
nym, ale nie w sensie prawnym –
co w znacznym stopniu utrudni Ci
wy stą pie nie na dro gę są do wą oraz
udo wod nie nie spra wy przed są dem.
Prze słan ki de ni cji ko dek so wej mu -
szą być spełnione łącznie, co ozna-
cza, że przed sądem będziesz musiał
udo wod nić ist nie nie wszyst kich ele -
mentów. To sąd pracy orzeka, czy
mob bing za ist niał.
Mob bing jest spe cy cz nym ro dza jem prze -
mo cy, któ ra za bu rza re la cje in ter per so nal -
ne w miej scu pra cy, jed no znacz nie ne ga tyw -
nie wpły wa na funk cjo no wa nie za trud nio-
nych i ca łej r my. Ta de ni cja uwzględ nia
przede wszystkim skutki mobbingu dla pra-
cow nika i nie za wsze od po wia da prze słan kom
praw nym.
Jeśli podejrzewasz, że jesteś oarą mobbingu, ustal fakty
Jeżeli twierdzisz, że jesteś oarą mobbingu,
to zanim wystąpisz na drogę sądową, za-
stanów się, czy spełniasz kryteria prawne
pozwalające uznać Cię za faktyczną oarę
tych praktyk:
cho lo gicz ne nie jest ka ral ny. Li czy się
sku tek mob bin gu oraz jed no znacz ny
sprze ciw prze ciw ko mob be ro wi.
domi nu ją ce w re ak cji or ga ni zmu, np.:
w sfe rze psy chicz nej, neu ro lo gicz nej,
kar dio lo gicz nej itp. Za roz strój zdro -
wia wy wo ła ny mob bin giem przy słu gu -
je Ci za dość uczy nie nie w nie li mi to wa -
nej kwocie. Znaczenie ma stopień utraty
zdro wia, na stęp stwa za wo do we, pry -
wat ne, spo łecz ne itp.
■
Czy zachowa nia lub dzia ła nia uwa ża ne
za mob bing są upo rczy we i dłu go trwa -
łe? Wa żna jest nie ty le Two ja su biek tyw -
na ocena, ile obiektywny czas trwania
i na si le nie za cho wań. Na pew no mob -
bing nie mo że wy stą pić jed no ra zo wo;
mo że my mó wić o nim, je śli nę ka nie
i za stra sza nie trwa przez
co najmniej
6 mie się cy
od pierw szych sy gna łów.
Sąd ba da ka żdy przy pa dek mob bin gu
od dziel nie. War to jed nak pa mię tać,
że w spra wach mob bin go wych funk -
cjo nu je wzo rzec tzw. oa ry roz sąd nej.
Oznacza to, że są osoby bardziej i mniej
po dat ne na stres oraz ra dzą ce so bie
ze stre sem wy wo ła nym mob bin giem.
Sąd m.in. przy po mo cy bie głe go są do -
we go oce ni Two ją sy tu ację.
■
Jeżeli wystąpił u Ciebie rozstrój zdrowia
ustal jego związek z mobbingiem,
■
Czy jesteś gotowy do wypowiedzenia
umowy o pracę? Pamiętaj, że jedynie
wypowiedzenie złożone na piśmie
upoważnia Cię do odszkodowania,
jeżeli nie doznałeś rozstroju zdrowia
i nie żądasz zadośćuczynienia,
■
Zbierz od po wied nie do wo dy po twier -
dza ją ce za ist nie nie mob bin gu.
■
Oceń i sprawdź diagnostycznie czy do-
zna łeś roz stro ju zdro wia. Je że li tak,
to mu sisz go obiek tyw nie wy ka zać. War -
to uzy skać dłu go ter mi no we zwol nie nie
cho ro bo we od le ka rza spe cja li sty, wska -
zu ją ce na tzw. ob ja wy osio we, czy li
Zawsze możesz zasięgnąć
pomocy prawnej
w Państwowej Inspekcji Pracy.
■
Czy dzia ła nia lub za cho wa nia mob bin -
gu ją ce bu dzą Twój jed no znacz ny sprze -
ciw? Sam mobbing jako zjawisko psy-
Pamiętaj jednak,
że PIP nie orzeka o istnieniu mobbingu
w zakładzie pracy.
Jeśli chcesz iść do sądu, pamiętaj o zgromadzeniu dowodów
■
Za pi suj wszyst kie nie po ko ją ce za cho -
wa nia i dzia ła nia mob bin go we, no tuj
miej sce, czas oraz oko licz no ści im to wa -
rzy szą ce,
urlo pu, po le ce nie pra cy w nad go dzi nach itp.
(kie dy dzia ła nia te speł nia ją prze słan ki de ni -
cji za war tej w art. 94
3
Kp.). War to ze brać
wszyst kie do wo dy mo gą ce świad czyć o mob -
bingu uwzględniając przy tym, że sąd pracy
mo że
,
ale nie musi
do pu ścić wszyst kich
wska za nych do wo dów. Do naj czę ściej wska -
zy wa nych do wo dów na le żą:
taj, że za wsze mo żesz zło żyć prze ciw ko mob -
be ro wi po zew cy wil ny z ty tu łu na ru sze nia
dóbr oso bi stych.
■
Roz ma wiaj na te mat Two jej sy tu acji z jak
naj więk szą licz bą osób,
■
Szukaj pomocy poza pracą,
■
Prze cho wuj za pi sy wszyst kich in cy den -
tów, nawet jeśli nie ma na to świadków,
■
udokumentowane przejawy mobbingu
(np. pisemne groźby),
■
Jeśli za uwa żysz pierw sze ozna ki mob -
bin gu, od ra zu roz ma wiaj o tym z ro dzi -
ną, ko le ga mi, związ ka mi za wo do wy mi,
■
nagrania zarówno indywidualnie, jak
i materiał z kamer przemysłowych,
■
tzw. dzien nik mob bin go wy, czy li pro wa -
dzo ne przez oa rę no tat ki i za pi sy roz -
mów, sy tu acji, za cho wań mo gą cych
świad czyć o mob bin gu,
■
Szukaj możliwości mediacji – pierwsze
problemy rozwiązuj polubownie, jeśli
się nie uda, szukaj innych możliwości,
■
Na ucz się od po wia dać na za czep ki słow -
ne, bądź aser tyw ny. Wy ra żaj wła sne emo -
cje i zda nie bez na ru sza nia god no ści
oso bi stej roz mów cy. Nie re aguj agre sją.
■
relacje świadków.
Po stę po wa nie do wo do we w spra wach mob -
bin go wych pro wa dzi się w dwóch eta pach.
Pierw szy obej mu je usta le nie, czy mob bing
był sto so wa ny, na to miast w dru gim ba da się,
czy do szło do wy wo ła nia roz stro ju zdro wia
lub szko dy. Nie za le że nie od te go, czy Two ja
sy tu acja kwa li ku je się do są du pra cy, pa mię -
Ponieważ mobbing jest często mylony
z innymi przejawami naruszania praw pra-
cowniczych, przygotowaliśmy krótką listę
kontrolną, która sumuje najbardziej charak-
terystyczne zachowania i działania o charak-
terze mobbingu.
Dzia ła nia lub za cho wa nia mob bin go we dzie -
lą się na bez praw ne np.: po ni ża nie, lek ce wa -
że nie, szy ka no wa nie itp. oraz po zor nie
zgod ne z pra wem np.: od mo wa udzie le nia
[ Pobierz całość w formacie PDF ]