Morze Baltyckie e 06f1, e
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->s k a r b yn a t u r yia r c h i t e k t u r yMorzeBAŁTYCKIEKup książkęKup książkęHistoria Morza BałtyckiegoFauna i flora BałtykuPolskaWyspy (Wolin i Uznam)Wybrzeże TrzebiatowskieWybrzeże SłowińskiePobrzeże KaszubskieMierzeja HelskaMierzeja WiślanaWybrzeże StaropruskielitwaŁotwaEstoniaEstonia – wysPyFinlandiaFinlandia – wysPyszwEcjaszwEcja – wysPydania – wysPyniEmcyniEmcy – wysPy469162443556064677279849196100107115123127Kup książkęHistoria morzaBaŁtyckiEgood jeziora lodowego do morza myaHistoria Bałtyku, jednego z najmłodszych mórz na Ziemi, dzielisię na kilka etapów. Około 13 tys. lat temu wody cofającego się,topniejącego lodowca zalały śródlądową nieckę, tworząc Bałtyc-kie Jezioro Lodowe, które zajmowało obszar zbliżony do dzisiej-szego Bałtyku, lecz miało poziom wyższy o 20 m niż współcze-sny ocean. W miarę, jak lodowiec topniał, nadmiar wody spływałdo Morza Białego i Morza Północnego. Panujący wówczas klimatpolarny nie sprzyjał rozwojowi fauny i flory, która ograniczała siędo najwytrzymalszych gatunków słodkowodnych.Dziesięć tysięcy lat temu słodka woda z topniejącego lodow-ca wtargnęła do znajdującego się na zachodzie oceanu, a z półno-cy napływała słona woda z Morza Północnego. Bałtyckie JezioroLodowe uzyskało stałe połączenie z oceanem i stało się mo-rzem. Nazwano je Morzem Yoldiowym od żyjącego w nim bar-dzo licznie małżaYoldia arctica.Tysiąc lat później po lodowcu pozostały już tylko niewielkie,izolowane fragmentu lądolodu, a obszar współczesnego Pół-wyspu Skandynawskiego zaczął się podnosić, co zaowocowałoodcięciem Morza Yoldiowego od oceanu. Powstał słodkowodnyzbiornik zasilany wodami rzek, zwany Jeziorem Ancylusowymod żyjącego w nim ślimakaAncylus fluviatilis.Około 7 tys. lat temu podniósł się poziom wód oceanuświatowego, które przez Cieśniny Duńskie wtargnęły z MorzaPółnocnego do Jeziora Ancylusowego, przekształcając go w Mo-rze Litorynowe, nazwane tak od licznie występującego w nimślimakaLittorina littorea.Trzy tysiące lat temu podniosło się dno w Cieśninach Duń-skich, utrudniając dopływ słonej wody do Morza Litorynowego,które przekształciło się w słonawe Morze Politorynowe – za-czął kształtować się Bałtyk taki, jakim znamy go dziś. Tysiąc lattemu zadomowił się w nim małżMya arenaria,który przywę-drował tu z Ameryki Północnej przyczepiony do łodzi wikingów.I to właśnie na jego cześć geolodzy ochrzcili tę fazę rozwoju Bał-tyku Morzem Mya.km200400km200400Jezioro Ancylusoweok. 9,5–8 tys. lat temuLądJeziora (woda słodka)LodowceMorza (woda słona)Współczesne wybrzeżeWspółczesne graniceMorze Litorynoweok. 7 tys. lat temuLądJeziora (woda słodka)Morza (woda słona)Współczesne wybrzeżeWspółczesne graniceKup książkę
[ Pobierz całość w formacie PDF ]